Planowanie sieci transportowych
1. Wprowadzenie do
planowania transportu
dr inż. Lech Michalski
Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Inżynierii Drogowej
1
Plan wykładu
" Co to jest planowanie transportu
" Cele i rola planowania transportu
" Poziomy planowania
" Geografia sieci transportowych
" Topologia i typologia
" Uczestnicy procesu planowania
2
1. Co to jest planowanie transportu
" Planowanie transportu jest dziedziną
obejmującą oceny, projektowanie i
lokalizowanie urządzeń transportowych.
" Planowanie transportu angażuje wiele
dyscyplin i wszystko to, co jest niezbędne aby
móc rozwiązywać problemy transportowe,
planować i usprawniać systemy transportu.
3
2. Rodzaje planowania transportu
" Planowanie obszarowe (np. obszar UE i
krajów sąsiednich)
" Planowanie gałęziowe (sieci drogowe,
kolejowe, wodne, lotnicze)
" Planowanie międzygałęziowe (mul modalne,
intermodalne, kombinowane)
4
3. Kto to jest planista transportu
" Praca planisty transportu dotyka prawie
każdego aspektu życia codziennego.
" Współcześnie od planisty transportu oczekuje
się wielodyscyplinarnego podejścia, a jego rola
przesuwana jest od analiz technicznych do
promowania zrównoważonego rozwoju
poprzez realizację politykę zintegrowanego
transportu
5
4. Cele i rola planowania transportu
" Celem planowania transportu jest tworzenie
długookresowych planów rozwoju systemu
transportu transportu realizujących cele
sformułowane w polityce transportowej i
innych politykach powiązanych
" Powinno być silnie osadzone w
długoterminowej strategii rozwoju na 20 30
lat integrującej transport i mobilność z
zagospodarowaniem przestrzennym,
rozwojem gospodarczym, bezpieczeństwem,
zdrowiem i edukacją.
6
5. Geograficzne aspekty transportu
" Infrastruktura transportowa zajmuje
przestrzeń i ma wpływ na strukturę przestrzeni
" Sieci transportowe są głównym czynnikiem
wzajemnych oddziaływań przestrzennych
" Przestrzenne ograniczenia rozwoju transportu:
topografia, hydrologia, klimat
7
6. Poziomy planowania transportu
" Poziom UE (np. sieć TEN T)
" Poziom krajowy (sieć transportowa i węzły
transportowe o znaczeniu krajowym i
międzyregionalnym)
" Poziom wojewódzki (sieć i węzły o znaczeniu
regionalnym  ponad lokalnym)
" Poziom lokalny (powiatowy i gminny)
8
7. Topologia i typologia sieci
transportowych
" Topologiczne rodzaje sieci:
 Oczka (każdy węzeł ma co najmniej dwa połączenia
 Hub (peryferyjne węzły są połączone z węzłem
centralnym)
 Sieć liniowa (tylko jedno połączenie pomiędzy dwoma
węzłami)
 Sieć  drzewo
" Typologia : wiele kryteriów klasyfikujących sieć
pod wzgledem kształtu, obciażenia, rangi, rodzaju
użytkowników itp
9
8. Partycypacja, uczestnictwo w
planowaniu
" Organizacja nowych form procesów celowych poprzez
otwarte i dynamiczne formy współpracy, np.
stowarzyszenia, umowy, nowe formy władz
regionalnych itd.
" Zaangażowanie partnerów prywatnych (przewoz
ników,
deweloperów itp.), obywateli i innych reprezentantów
istotnych interesów w procesie podejmowania decyzji
planowania, wdrażania i monitoringu działań
" Aby działać efektywnie niezbędne jest profesjonalne
podejście do uczestnictwa, a proces konsultacji musi
być starannie zaplanowany i wdrażany
10
9. Podstawowe zagadnienia z dziedziny
planowania transportu
" Podstawowe zależności pomiędzy transportem i
zagospodarowaniem przestrzennym
" Poziomy planowania (krajowy, regionalny, korytarzowy,
lokalny).
" Kierunki i zasady planowania transportu.
" Ocena potrzeb transportowych w planowaniu krótko i
długookresowym (badania i pomiary transportowe).
" Planistyczne oceny mobilności, bezpieczeństwa, przewozów
towarów, zarządzania, zastosowania ITS.
" Analizy danych transportowych (przemieszczenia z
ródło cel,
trasy transportu zbiorowego, kolizyjność).
11
10. Podstawowe zagadnienia z
dziedziny planowania transportu  cd.
" Prognozy podróży (generacja, rozkład przestrzenny, podział
przewozów, obciążenia sieci).
" Planowanie systemu transportu dla realizacji celów krótko i
długookresowych oraz etapy planu rozwoju infrastruktury.
" Udział społeczny i partnerstwo w planowaniu.
" Koncepcje techniczne rozwoju sieci transportowej.
" Metodologie ocen koncepcji i wariantów (zdolność
przewozowa, oddziaływanie na bezpieczeństwo i środowisko,
efektywność ekonomiczna i finansowa, wykonalność)
" Strategie łagodzenia problemów transportowych.
12
Podsumowanie
" Planowanie transportu jest dziedziną obejmującą
wiele zagadnień związanych z innymi dziedzinami
technicznymi, społecznymi, gospodarczymi,
mającymi wpływ na potrzeby przemieszczania się
w przestrzeni osób i towarów, a także możliwości i
ograniczenia tych przemieszczeń.
" Podstawowymi dziedzinami powiązanymi jest:
planowanie przestrzenne, inżynieria
transportowa, ekonomika transportu, geografia,
13