IMG66 (3)

70 Dorota Klus-Stanska, Marzenna Nowicka

potrzebach edukacyjnych mogą uczęszczać do klas integracyjnych w jednej ze szkół podstawowych. Funkcjonują też klasy specjalne w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym oraz Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Nicsłyszących².

Zastosowano dwie techniki gromadzenia danych: analizę dokumentów i ankietę dla dyrektorów szkół. Źródłem konstrukcji ankiety było Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 czerwca 2008 r.^J oraz nowa Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. Wykorzystano dokumenty uzyskane z Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Olsztyn oraz kwestionariusze uzyskane, dzięki zaleceniu Wydziału Edukacji, bezpośrednio od dyrektorów szkół drogą ankiety internetowej. Jedna z placówek nie dostarczyła nam danych, zatem analizie poddano informacje z 18 ankiet. Analizowane dane odnoszą się do sytuacji z przełomu roku 2008/2009.

Omówienie wyników badań

Istotną, często podnoszoną w dyskusjach publicznych kwestią, jest przygotowanie lokalowe szkół. Z Wydziału Edukacji uzyskałyśmy dane dotyczące następujących parametrów demograficznych i charakterystyk placówek szkolnych:

1)    przewidywana liczba sześciolatków w najbliższych latach w Olsztynie,

2)    stan nasycenia szkołami dzielnic Olsztyna (zwłaszcza dzielnic nowo powstałych),

3)    stan przygotowania istniejących szkół pod względem bazowym:

-    ogólnolokalowe możliwości przyjęcia przez szkołę dodatkowych grup uczniów,

-    dostosowanie klas do prowadzenia zajęć z 6-latkami,

-    dostępność świetlicy,

-    dostępność placu zabaw,

-    możliwość wydawania posiłków.

-    przystosowanie sanitariatów.

4)    poziom wyposażenia klas do zajęć dla dzieci 6-letnich (zwłaszcza zajęć plastycznych, muzycznych i mchowych),

5)    stan zatrudnienia odpowiednio wykwalifikowanej kadry nauczycieli,

6)    wypracowane zalecenia dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych,

7)    informacja o preferowanym przez Wydział harmonogramie wdrażania przyjęcia 6-lat-ków (w trybie jednorazowym lub stopniowym, np. w ciągu 3 lat).

Mimo pytań nie otrzymałyśmy informacji na temat ewentualnego programu monitorowania i ewaluacji procesu wdrażania projektu, co może świadczyć o braku tego rodzaju opracowania. Ten brak jest jednak w dużej mierze usprawiedliwiony stanem projektu ministerialnego, z jakim mieliśmy do czynienia na przełomie roku.

Z punktu widzenia możliwości wdrożenia reformy i jej powodzenia ważne są prognozy demograficzne. Wskazują one na przyszłe obciążenie szkół liczbą nowych uczniów. Zgodnie z danymi pochodzącymi z ewidencji ludności w Olsztynie przewidywana liczba dzieci nie wykazuje znaczących tendencji spadkowych, a jeśli chodzi o dzieci urodzone - W świetle uzyskanych informacji coraz więcej nauczycieli zdobywa dodatkowe kwalifikacje zw iązane z edukacją dzieci niepełnosprawnych w szkołach masowych.

' Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 czerwca 2008 r. zmieniające rozporządzenie m sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania ty-ch form oraz sposobu ich działania. Dz. U. z 2008 r. Nr 104, poz. 667.

w 2005 roku, możemy nawet mówić o nieznacznym wzroście. Wynika stąd, iż nadzieje na to, że niż demograficzny ułatwi przejęcie 6-latków przez szkoły, będąc częstym argumentem za wprowadzeniem reformy formułowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, w Olsztynie są bezzasadne.

Dane ilustrujące prognozy demograficzne odnośnie do liczby dzieci, które w najbliższych latach podejmą obowiązek szkolny, zawiera poniższa tabela.

Tabela I Liczba dzieci z ewidencji ludności Miasta Olsztyn i obwodów szkól podstawowych

Lp.	Nr szkoły podstawowej	LICZBA DZIECI (urodzonych w roku)
		2002	2003	2004	2005
1	1	62	64	54	67
2	2	98	82	84	102
3	3	87	53	72	85
4	6	37	43	32	46
5	7	60	62	53	72
6	9	63	75	82	75
7	10	91	84	79	88
8	13	65	81	66	78
9	15	57	37	51	54
10	18	54	41	47	50
11	19	33	40	38	43
12	22	136	112	122	117
13	25	125	101	132	115
14	29	75	61	83	76
15	30	283	292	266	279
16	32	69	75	99	85
17	33	87	65	82	99
18	34	11	14	13	20
	RAZEM	1493	1382	1454	1551

Paradoksalnie taki rozkład prognostyczny pokiywa się z danymi prezentowanymi przez MEN w „Poradniku dyrektora szkoły” w serii „Nowa podstawa programowa” zatytułowanym „Jak organizować edukację w szkole podstawowej?"⁴. Z prognoz MEN wynika, że po następującej w ostatnich latach tendencji spadkowej liczby 6-iatków, od 2010 roku nastąpi systematyczny wyraźny wzrost ich liczby. Rodzi się pytanie, na czym ministerstwo buduje swój optymizm demograficzny. Na stronie MEN czytamy: „Z danych statystycznych wynika (...), że od kilkunastu lat spada liczba uczniów w szkołach podstawowych. W roku 2009 rocznik sześciolatków będzie najmniej liczny, dlatego będzie to najkorzystniejszy czas na rozpoczęcie planowanych zmian”⁵.1 zdanie to odpowiada rzeczywistości. Szkoda jednak, że pomija się milczeniem fakt, że już od 2010 roku następuje radykalna zmiana tendencji na wzrostową, na pizykład już za rok liczba dzieci w wieku 6 lat będzie wyższa niż w 2008. Moment rozpoczęcia reformy nie wpisuje się

⁴ www.men.gov.pl ¹ Tamże, s. 18.