IMG 1404015959

((owego

ienia

w

jest sondą, za pomocąktóJjUB “lieiżadnych modeli ani nawet dobr^

■ mmmm SHH z^eiiL ?

BBfl [8|HI

prz^usicoN-P daesi#^. . _UZy_Skania meznaq|jl3$gffl

I |H

metodapSmwerua ^^^ktury ju^znfnejpo charakter«_bi

I8WBP¹¹¹¹™®»^mne,^me®

lekoniespotykanądo^    ^ źródle informacji fazo«vVart₀

jące na eksperymencie jaw r    »stawi(||

też zmódf uwagę,^M11    •

cząsteczkowego byt    ^ rozwiązywania struktuifl _skoi

Mel

ietod»^c

wJM .

BWBM nowego bjaj.ka z ®nk<L H Hj tej nie można ■■■ _2ar J

cząsteoKoweg^iT- •* . ^ w sens rozwiewania suuiuujm skoro Można jednak    ^odel? Otóż podobieństwo bj||s|g|!& może

istnieje już w w« ^setoenf^MlcIi na pozi«|o% być tylko zgrubne. ia    ^ ^ _{Można też} nawiązywać struktfl

daje nadzieję na    gdy istnieje model jedMj||;

ii Lritet doskonały, aBilestfradf natuiy krystdjH ■ Można wreszcie stosować w^ggg»y dobtjgjmoagj | ogóle nie mamv, a za to wiemy, że w komórce elementarnej kryształu znajduje się kilka iuezalSl-OTlEH^^B ^W1^rzą^ °W gomeryczną całość

mą siebie może wówczas daćjnfoęnację Wga^ągi podjedno®|vzglę-dem siebie.

Sposób postępowania w    cząsteeź^^po_;1 jest

zwykle następujący. ,.

(1)    Liczymy mapę Fattersona-P®^S^^^®nferĘywno® i yeflekJ sów fl^eznlfotrufaury...

(2)    Generujemy zbiór Mtór6vMirdżI^m^|K»(teoretVBznaTOiaDe Pattersona) Pm dla modelu.

(3) Znajdujemy    T,etk^^S (Micz.e|j bazuje na wektoradi wey^ątrzcząsteęzkowych

(4)    Znajdujemy położenie (translację) dobrze zorientowanego modelu wz^ędem początku układu (a w^zasadzieffiglfama^elemeTO^ iśymemjl s^zkosr^ch⁵¹¹¹¹^^¹¹²⁶ ^^{en obbczei}^ bazuje na wektoracch międzyczą-

Rozpraszanie anomalne

Z rozpraszaniem anomalnym n^Łmy Sb czynienia, gdy energia fotonów promieniowania rentgenowskiego odpowiada energii jonizacji atomu w krysztale. Obrazowo można powiedzieć, że zjawisko anomalne zachodzi, gdy d(^b^rf^rbz^^^^póini|^y prómieiiiowaniem wzbudzającym a naświetlanym    rentgenowskie jest wówczas

silnie absorbowane, a jego wtórna emisja nie zależy od kąta rozpraszania, choć oczywiście krytycznie zależy od długości fali wzbudzającej. Zachodzi więc zjawisko diametralnie różne od rozpraszania normalnego przez niewzbudżony atom, które słaHnfdrwraz z kątem rozpraszania 0, ale nie zależy od długości fdułH

Zjawiska anomalne'zaćhdpwW^fdgi^ffipró^ii absorpqi jednego ze składników kryształu. Poniżej®^ ubsorpql|MjPJlIa długich, niskoenerge-tycznych fal, absorpcji nie ma w ogóle). a rośnie ona skokowo przy wartości charakterystycznej dla warunków rezonansu¹. Za progiem absorpcja powoli maleje, by znów wzrosnąć skokowo przy energii kotejnego przqścia dekhoftó^Śgó/^

; W sytuaqi anomalnej, czynnik rozpraszania atomu anomalnego staje się l^ieuSsam zespoloną wyrażoną jako fa^aasypyi’¹ ''ł if. Ęo to część ^^^^Srozpraszania atomowego, sumę f + i W nazywamy poprawką Ma ona część rzeczywistą (£*) zwaną poprawką dyspersyjną ^^rczęść urojoną (if) zwaną poprawką Bijvoeta lub absorpcyjną, gdyż IKMfefaMoaia wprost proporcjonalna do współczynnika absorpqi. Ze ■mgieacmna zespolony charakter poprawki anomalnej można ją przedstawić K^^rpaid dwóch wektorów (Rys. 4.1): niebieskiego £’ skierowanego po-?ź!6nip (rzeczywistego) w lewo (f" jest zwykle ujemne) oraz czerwonego f" (;|lMmęgpf^ó niego prostopadle (do góry, urojonego). Zapamiętajmy ten ■uMffitrdwóch prostopadłych wektorów reprezentujących poprawkę ano-malną.

popmwfek f' rfigdla różnych pierwiastków wyznaczonych dla długości fali (rtp. promieniowaihiei*miedziowego Cu Ka o ma ciekawe właściwości, wszystkim poprawki te są ■<SM®cDla pierwiastków ldKMbh (C, N, O) i dopiero od atomu siarki stają Śię'żśuważąlne. Odnotowujeińy również, że dągijpoprawek nie są monoto-ząbkowane": poprSwl<3. najpierw rosną (co do wartości bez-rńffigą^ By s znóifr żaczp^wzrastać. Podobną progresję pOprąyel^anomalnyGU dla jednego pierwiastka, ale rosłyby, spadały do zera,

■KąrE^osły8||I zgodnie z uldŁęiipikólejnych progów absorpqi.

57

56