APARAT FOTO W PROCESIE BADAWCZYM. Myślimy i komunikujemy się fotograficznie. Aparat jako język. 3 etapy pracy badawczej wg cullerów: e.początkowy [rekonesans,oględziny,niewiedza,szukanie sprzymierzeńców,najważniejsze pytania,hipotezy], e.środkowy [zawężenie spojrzenia, dokładne badania, konkretne dane], e.końcowy [analiza, synteza, język nauki].
1.Użycie fotografii jako bodźca podczas wywiadu 2. Systematyczny zapis 3. Analiza zawartości fotografii naiwnej 4. Tworzenie obrazów przez tubylców 5. Narracyjna teoria obrazu (fotografie jako opowieści z terenu)
Wagner: 1. Badanie ludzkich organizmów (struktury społecznej) 2. Badanie znaczeń i struktury zachowań sytuacyjnych
situated action= field studies, 3. Badanie symboliki i procesów obrazowania.
Projekt badawczy: przyjęcie założenie mówiącego o niemożności zgromadzenia absolutnie pełnej dokumentacji fotograficznej. Odpowiednie dobranie próbek. Znaczące i ważne informacje, analiza porównawcza, zdjęcia niekoniecznie doskonałe estetycznie czy technicznie,ale mogą. Elastyczność podejścia i wrażliwość na szerszy kontekst. Prawda fotografii jako jedna z wielu. Techniki pomocnicze:
1. Kilku fotografów do tego samego zadania, 2. Skrypt
pozwala na wstępną selekcję materiału, 3. Ze-staw- czyli ocena danych fotograficznych poprzez zestawianie z werbalnymi, 4. Robienie przypadkowych zdjęć. Musi być jakiś poziom reprezentatywności! Dokładne opisanie fotografii {czas,mjsce,okoliczność}, tworzenie fotograficznej próbki przez systematyczny zapis wszystkiego. Fotografia na tle innych, fotograficzna obserwacja jako cykl badawczy. Izomorfizm fotografii. Musi być myśl przewodnia, temat, hipoteza, teoria. Może wykorzystać siatkę kratek[silne punkty obrazu], wykorzystać charakterystyczną dla fotogr.tendencję do tworzenia i narzucania wzorów postrzegania tego,co istotne. Odczytywanie fotografii przez kod: semiotyczny, proksemiczny. Przedstawienie zdjęć członkom studiowanej społeczności. Analiza przez kilku badaczy. Odpowiednie podpisy. ANTROPOLOGICZNY REKONESANS? zaufanie ludzi, tubylczy współpracownik,który pomoże wyjaśniać zachowania ludzi, dobór asystenta
musi mieć autorytet, z ludu, uczymy się podstawowych reguł języka wizualnego danej kultury. Fotografia jako otwieracz do puszek, złoty klucz(inicjuje kontakt). Umożliwia łatwy i precyzyjny zapis tego, co normalnie byśmy rok pisali. Foto musi być jak alibi, dla akceptacji społeczeństwa. Wartościowe podawanie do interpretacji komuś "z ludu". Badacz nie natarczywy! Szacunek,otwarte fotografowanie![przykład zośki rydet? zdecydowane wejście w teren, długie rozmowy, działanie niespieszne,spokojne,manifestacja sprzętu,dawanie czasu ludziom na jakieś obiekcje,unikanie mechanicznego podejścia, elastyczność badacza,indywidualne podejście w danych badaniach]. Cenne może być wszystko, inwentarz kulturowy pełnił w jej fotografiach niezwykłą rolę. To zapis socjologiczny, człowiek przedstawiony przez przedmioty, które posiada, bo otaczają go przedmioty i określają. Idea uwieczniania tego,co przemija. Char. podejście całościowe, wtopiona w społeczność jednostka, cykle zdjęć, wnętrza biur, kąciki biurowe, wnętrza autobusów, autobusowe dekoracje, wizerunki JP2, . najpierw zdjęcia przy 1 ścianie, potem4, całym domu. Budowanie caego domu. Najpierw fotografujemy to,co publiczne i manifestowane, potem osobiste,prywatne, ukryte! Np. badania Halla? i dystansów przestrzennych człowieka [proksemika]. Granice m. działaniami publicznymi i osob.są określane kulturowo. Fotografujemy to,z czego tubylcy są dumni, wizytówkę. Musi być zgoda. Antropolog musi sobie trafnie wybrać odgrywaną rolę społeczną, ludzie po czasie się przyzwyczajają, ignorują go. Shanklin: antrop.jako: 1. Turysta, 2. Gość, 3. Uczestnik. TURYSTA? rola bezwartościowa,jest lekceważony, GOŚĆ?szacunek, wolno więcej, ale w granicach, oswaja się badanych z aparatem, etap pośredni, UCZESTNIK?ostateczny cel antropologa, podobny do klas.obs.uczestniczącej. analizuje się sposób w jaki fotografia jest obecna i używana w danej społeczności. MIASTO------------skomplikowana społecznie, duża populacja.1. opis geografii kulturowej i ekologii społecznej ? np. za pom.fotografii lotniczej[w chuj antropologów ma samoloty]pokazanie relacji przestrzennych, niemożliwych do obserwacji z ziemi. Analiza porównawcza map, obiektyw szerokokątny, z odp.punktu widok. Ujęcie społeczności jako organizmu. Kształt wsi? zależy od czynników kulturowych, np. różnica m. francuskimi a angielskimi społecznościami. 1. FOTOGRAFIA PANORAMICZNA? ogólny obraz otoczenia, stopień koncentracji, relacje m.zabudowaniami, procesy zmiany. 2. FOTOGRAFICZNY SUVREY SPOŁECZNOŚCI? np. sfery ekonomicznej, szukamy oznak konsumpcji, biedy, foto sklepów i domów, szyldów... szukamy wewnętrznej organizacji i struktury społeczności, aktywności kult.-kina,teatry,religijnej. Tworzymy FOTOGRAFICZNĄ MAPĘ MIASTA.-osobno fotografujemy ulice, ujęcie panoramiczne, selektywne, detaliczne, granice m.dzielnicami, wygląd domów,sklepów,budynków. Położenie
gdzie? Wygląd
np. wizualny koloryt okolicy,charakter ulic, organizację
układ, funkcje
jak środowisko jest wykorzystywane (zdjęcia rejestrujące orientację poszcz. Miejsc względem ich użytkowników i cechy tych, którzy je odwiedzają), ludzie-kto mieszka?, transport, teren zamieszkały-styl,wiek,typ?cykle dzienne
foto w tym samym miejscu co tydzień, co miesiąc, szukamy prawidłowości. Historia
jakie znaki przeszłości? Zmiana- nowe budowle, rozbiórki, starzy ludzie, rozkład wieku. FOTOGRAFICZNY INWENTARZ KULTUROWY ? rekonesans ma płynnie przejść do systematycznych badań (cultural inventory). Szybkie i wierne zarejestrowanie ogromnej liczby obiektów, wygląd domu odzwierciedla to kim mieszkaniec jest, relacje i style, opisywanie akulturacji, ciągłości i zmiany, analiza cech psychologicznych. Pytamy o poziom ekonomiczny, estetykę wystroju, aktywność domową. TECHNIKA I TECHNOLOGIA? technika określa sferę ekonomiczną, decyduje o jakości życia, przetrwaniu całej grupy. Fotografiadokładna rejestracja faz procesu technologicznego i funkcji zaangażowanych w niego ludzi (np. jak rybak łowi rybki).Użycie danej techniki w jej kontekście. Trzeba dobrać reprezentatywną próbe, w spójny ciąg obrazów. Pracujemy z osobami kompetentymi
rola sprzężenia zwrotnego. DZIAŁANIA I STOSUNKI SPOŁECZNE? ujęcie żywej tkanki życia społecznego, działań, interakcji, stosunków społecznych. Odczytujemy dane proksemiczne, mijanie czasu, sposoby komunikacji werbalnej. Opisujemy: przystanki, ulice np o określonym czasie, wierny zapis aktorów społ.odgrywających swoje role. Kościoły, supermarkety, parki, miejskie deptaki. Można robić przyspieszoną fotografią. Zaplanowane wydarzenia publiczne [pokazuja formalny układ władzy], ceremonie [porządkują ludzi wedle pozycji społecznej], katastrofy i klęski , sytuacje rutynowe. Też: jak ludzie ubrani,wygląd. Badamy dynamikę struktur społecznych m. formalną fasadą życia społ. a nieformalną. Można z sytuacji odczytać np. przepływ interakcji i dlaczego ktoś gada z tym i tym, czemu z nim siedzi w danej firmie. Skupiamy się na kontekście danej kultury. WYWIAD Z UŻYCIEM FOTOGRAFII? zdjęcie jako pretekst do uzyskania informacji i własnej interpretacji respondenta. To drzwi do poznania psychiki ludzkiej, wnętrza. Jak projective interview
testy projekcyjne w psychologii? wykorzystujemy sprzężenie zwerotne, coś ałla fototerapia
badanie jaźni subiektywnej i jaźni odzwierciedlonej. Zdjęcia, które wywołują reakcję, dają info o człowieku. Krzysztof Koseła? metodę wywiadu łączyć z narzędziami pokrewnymi: psychologicznymi technikami projekcyjnymi i wywiadem zogniskowanym. Wywoływanie schematów poznawczych, robimy do tego skrypty. Tutaj badacz dobrze kontroluje przebieg badania. Fotografie są jak komunikacyjne mosty, stwarzają wspólną płaszczyznę do rozmowy, typ swobody i zaufania, używamy "wywołania fotograficznego". Rozłożone na stole foto grają rolę "3 uczestnika" wywiadu. Zadajemy pytania dot.fotografii- jest ona tu przedmiotem badania. Informatorzy mogą zachęcać do dokładnego zapisania tego,co mówią. Ludzie lubią oglądać, my musimy kierować uporządkowaniem zdjęć w trakcie wywiadu! I kierować nim! Projective interview pozwala na rekonstrukcję poszcz.wydarzeń i el.rzeczywistości, utrwalonych na zdjęciach z pktu widz.badanego, który nie jest traktowany instrumentalnie, jest przewodnikiem antropologa po swoim świecie. Taki wywiad- wysoki stopień zaangażowania,respondent jak nauczyciel. Fotografia to bodziec,pytanie np. dot 1. Tożsamości etnicznej, 2. Cech psychicznych, 3. Znaczenia ważnych zachowań i procesów, których jest uczestnikiem. WADY wg Koseły? ogólnie powalone przez Olechnickiego, wg Olechnickiego: duży format zdjęć, dużo wydajemy kasy. SĄ 4 TYPY ŹRÓDEŁ: 1. Zdjęcia badacza dla studium, 2. Zdjęcia własne badanego, 3. Zdjęcia z muzeów, archiwów,katalogów, 4. Zdjęcia, o które poprosił badacz by wykonano na miejscu w rodzinie. /////można się posłużyć foto własnymi rodziny, z domowych zbiorów, badani mogą mieć kontrolę n.robieniem zdjęć.=====rodzima podukcja medialna. Dostarczamy im tylko sprzęt,utrwalają wizerunek swojej wspólnoty. Zaleta: natychmiastowość, polaroidy. FOTOGRAFICZNA FENOMENOLOGIA? badacz prosi o zrobienie zdjęć tak, żeby ukazać swój własny świat i jak oni go widzą. Poznanie koncepcji "ja" (itself), robienie autoportretów, co redukuje ingerencję badacza w badanie, pozwala zobaczyć jak ludzie widzą siebie. Może być problem z interpretacją zdjęć, komentarzami do fotografii. Poznajemy operacjonalizację różnych koncepcji "ja", sądy n.t. znaczących innych, przedmiotów, idei, wierzeń,wartości. Np studium Jima Goldberga- wpływu izolacji i ubóstwa na stan ducha bezdomnych z San Francisco. Zdjęcia tutaj jako bodziec do szczerych wypowiedzi. Helen Strummer
badanie murzyńskiego getta, dawanie odbitek(zaufanie). Najlepszy dokument= zapis rozmowy badacza i rozmócy, uwagi dot. Zachowania+ odpowiednie fotografie. Badany musi umieć odczytywać foto 2wymiarowe. Oglądania fotografii trzeba się nauczyć! Rozeznanie czy w ogóle sens robienia foto, czasem film lepszy **************TEORIA I PRAKTYKA ESEJU FOTOGRAFICZNEGO***********fotoesej?photo essay,visual essay - forma ikoniczno-werbalnej narracji i ekspresji antropologów obrazu, lekceważona przez badaczy głównego nurtu. Tekst+obraz. Icontext/ imagetext. Teoria Luca Pauwelsa: całość musi się opierać na szkicu teoretycznym, teoria Mitchella? esej opiera się na wspólnym dla fotografii i tekstu układzie odniesienia, pojęcia rzeczywistości, fikcyjności, naukowości. Założenie o niespełnieniu obu mediów. Ale uzupełnianie się. Tekst-rezerwa i umiarkowanie. FOTOREPORTAŻ? nieautonomiczność tekstu! Tekst krótki,nie wnosi nic nowego! A w FOTOESEJU? trudny do zrobienia, musi być konceptualizacja całości, ta sama osoba robi. Zdjęcie jest i nie jest językiem, niedyskursywny. Formy wizualne równie dobre do artykulacji jak słowa. Roland Barthes? paradoks fotografii: równocześnie jest językowa i pozajęzykowa. Ważny jest poziom denotacji i konotacji. Obie się przenikaja. Konotacje sięgają korzeni fotografii. Fotografia stawia opór, by nie stać się tylko dodatkiem do języka. Czytamy fotografię, oglądamy tekst. [Esej: "How the other half lives"]. 2 podejścia: 1. Dokumentu społecznego [social documentary]? zapis wydarzeń oraz 2. nauk społecznych [social scientific] ?podejście nauk społecznych/ antropologicznych. Fotografia społeczna [social photography] ? ma wywołać dyskusję społeczną [ludzie pokrzywdzeni, ubodzy, spychani na margines]. Chodzi o stworzenie dokumentu społęcznego
takie fotografie muszą być rezultatem użycia ścisłej metody i teorii, intersubiektywnej metody, inne obrazy
reklamy, zdjęcia dziennikarskie- to produkty społeczne antropologicznego tworzenia obrazu. ROLA TEORII W BADANIU? musi być gruntowne pzygotowanie, namysł co do pola, paradygmatu[fuck!], przedmiotu badania. Teoria pozwala kierować obróbką obrazów. Wybór epistemologii. ROBIMY SPRAWOZDANIE!, patrzymy na niekontrolowane sytuacje mające wpływ na badaną sytuację. Umieszczamy przedmiot badań w jego szerszym kontekście wizualnie i werbanie. Informacje kontekstowe! John Berger? bierzemy p. Uwagę funkcjonowanie pamięci, skłonność do generowania wielu skojarzeń. Słowa, porównania,znaki- tworzą kontekst fotografii. Przykłady fotoesejów: Barthes Światło obrazu, o kolonialnych haremach, Alloul
pocztówki z arabskimi kobietami z Algierii, w pseudoetnograficznym stylu, maskującym pornografię. FOTOESEJ ? na granicy m. modernizmem a postmodernizmem, forma, w kt.opór przeciwko wymianie m. obrazem a tekstem jest najistotniejszy. Problem akceptacji wśród naukowców. Współdziałanie słowa i obrazu. Podpisy mają być interesujące. Fotografia- to język i nie-język. Język
jest fotografią i nią nie jest. Relacja m. fotografią a językiem jest głównym polem walki o znaczenie. Esej fotograficzny to dramatyzacja powyższych pytań, przejawia się w powstającej złożonej formie wieloelementowej sztuki. ETYKA ANTROPOLOGA
FOTOGRAFA?shooting, snapping[strzelić se fotkę]-jak łowy, zrobienie foto to zgwałcenie, oglądanie ludzi takich jakimi siebie nigdy nie widzą, ludzie są uprzedmiotowieni. Nie interweniujemy w życie, tylko odwiedzamy! Ludzie chcą być fotografowani. Dylemat dot.kwestii granic? musimy informować, że robimy foto. Sama zgoda jednak nie uwalnia od odpowiedzialności, sposób ważny! Zabezpieczamy materiał. Są 3 relacje m. badaczem a badanym: 1. Badacz dominuje. 2. Harmonii, współpracy i wymiany, 3. Sytuację definiuje badany. Ważny jest etyczny sposób wykorzystania fotografii.