N i I V m 'A —
2001 r. nk K> 5 ii osobowci, ogólnopolskiei. reptezcntatywnej próbie. :łr/.edmioset.n ba aur: hyh:
* p;ij>i::w\ polskiego społeczeństwa svs.br.• r ■■!; ferm i asuchiow krzywdru;.;:; 2.:.i. w. _ *
i
* doświadczenia badanych z okresu dzieciństwa dotyczące przemocy i innych form złego traktowanie przez dorosłych;
’ 1 ■»
* doświadczenia badanych Owiązane ze stosowaniem różnych form przemocy wobec własnych cr/.ieci. ....................... • ■ -...........
Jak znaczącym problemem jest według badanych krzywdzenie dzieci w Polsce? Szacując skale zachowań dorosłych wobec dzieci, uznawanych za krzywdzące v, r.&$yyi5 kraju, badani uznali za. najbardziej powszechne; stosowanie klapsów ({'oęwdadc?# ich średnio 59 proc. wszystkich dzieci)- brak zainteresowania problemami dziecka (średnio 41 proc.), wyzywanie, poniżenie (29 proc.), pozostawianie bez opieki (29 proc.), zaniedbywanie materialne (27 proc..}, surowe kary fizyczne (23 proc.), wykorzystywanie seksualne (14 proc.).
Oceniając dynamikę takich zachowań dorosłych wobec dzieci najwięcej badanych oznaką z.c w ciągu ostatnich 10 lat coraz częściej zdarza się: pozostawianie dzieci bez opieki *56 proc }. wykorzystywanie seksualnie <44 proc.), wyzywanie, pomzanic przez rodziców (32 proc.). Malejącą tendencję najczęściej przypisywano stosowaniu wobec dzieci kar fizycznych (46 proc. - coraz rzadziej, przy 19 proc - cwazczęściej).
Badania pokazały, iż jako społeczeństwo jesteśmy skłonni bardzo surowo oceniać i karać sprawców poważnego krzywdzenia dzieci. Rodzic maltretujący dziecko zasługuje zdaniem 67 proc. badanych na karę wiezienia w średnim wymiarze 10 lat. Również surowo osądzono rodzica, który bije swoje dziecko pasem tak, że powoduje to czasami sińce na nogach i pośladkach. Ukajałoby go Go proc. badanych. 26 proc. zasadziłoby karę pozbawienia wolności w średniej wysokości 8 lat.
Najsurowsze restrykcje badani zastosowaliby wobec ojca wykorzystującego seksualnie małoletnią córką. 61 proc. uznało, że należy skazać go na karę pozbawienia wolności. Średnio zasądziliby karę 16 lat wiezienia (najwyższy ustawowy wymiar nary - i fi lat!). 55 proc. badanych pozbawiłoby sprawcę praw rodzicielskich. 30 proc. badanych skazałoby na karę pozbawienia wolności ojca zmuszającego swoje dzbeko do oglądaniu pornografii, średnio zasądzono ty ł ? lat (najwyższy ustawowy wymiar kr. y - 2 kwa1)
Czy dzieci żit te ł kłowa u e przez rodziców mogą Uczyć na reakcje i iiuerweiuje ze strony osób spoza rodziny wietrzących « lek krzywdzie?
Na poziomie deklaracji jesteśmy w zdecydowanej większości gotowi podejmować interwencje w przypadkach poważnego krzywdzenia dzieci. 82 proc. badanych podjęłoby interwencje, gdyby sądziło, że w rodzinie mieszkającej po sąsiedzku dziecko jest poważnie bite. 86 proc. zainterweniowałoby, gdyby podejrzewało wykorzystywanie soksuoine dzicc!;a.
Na etapie planowania badań, grono ekspertów pracujących z rodzinami krzywdzonych dzieci, sformułowało najczęściej przytaczane przez rodziców opinie usprawiedliwiające zie traktowanie dzieci. Na ile opinie takie podzielają dorośli Polan
i
Pogląd, iż dziecko powinno bać sic rodziców, bu iaimej wtedy o posłuszeństwo podzieia 34 proc. badanych. 23 proc zgadza sic, że surowe traktowanie aztecka itrze: tmhiców haruje je i pozwala mu lepiej radzić sobie z przeciwieństwami losu U' siat ie wyjdzie mu na dobre- Ponad połowa badanych (52 proc.) podziela opinię, że dziecko jest własnością rodziców i tylko oni mogą o nim decydować.
uptnie na temat dopiw/rzainości stosowania Lar fisyce&yc-b wobec dzieci polary mig poiskte społeczeństwo. 36 proc. jest zwolennikami Stosowania takich kar, 47 proc. uznaje, że nic nie usprawiedliw ia bicia dzieci. 16 proc. nie ma zdania na ren terna...
;
Własne doświadczenia z dzieciństwa, dotyczące różnych form przemocy ze strony osób dorosłych, deklaruje 80 proc. badanych (w tym 8 proc. bardzo często i często). Znacząco częściej doświadczali jej mężczyźni, mieszkańcy wsi i'małych miejscowości, wychowani i żyjący aktualnie w złych warunkach materialnych, wychowujący się w rodzinach t problemem alkoholowym i sami obecnie mający takie problemy Osobami najczęściej stosującymi różne formy przemocy wobec' dzieci byli: ojciec (67 proc.), matka (59 proc ), wychowawcy w szkole (29 proc ).
Najczęściej stosowanymi karami fizycznymi były klapsy (78 proc. doświadczających kar;, bicie pasem (50 proc.), ciągnięcie z ucho (35 proc.). Maltretowania (brutalnego bicia, kopania, uszkodzeń ciała) doświadczyło 6 proc. badanych, a 14 proc. badanych, doświadczyło do 15 roku życia różnych form wykorzystywania seksualnego przez osoby dorosłe - w przypadku 5 proc. badanych był) tu bezpośrednie kontakty seksualne.
8(1 proc. Polaków doświadczało w dzieciństwie przemocy; ponad 80 proc. rudzieć w przyznaje się do stosowania różnych form przemocy wobec swoich dzieci.
Podsumowując przedstaw ione wyżej w yniki badań możną stwierdzić, iż polskie społeczeństwo charakteryzuje jednomyślność w bardzo rygorystycznym ocenianiu i skłonność; do surowego karania sprawców poważnego krzywdzenia dzieci. Jesteśmy również zgodni, że w takich przypadkach należy podejmować interwencje i przekonani, że »umi zareagowaliby siny wiedząc o krzywdzie dziecka. Opinie wobec dopuszczalności stosowania kar fizycznych wobec dzieci polaryzują polskie społeczeństwo. Zróżnicowana jest również ocena skali i dynamiki problemu krzyw dzenia dzieci
Jednak chociaż przytaczamy takie liczby próbując oszacować skalę pjzemocy wobec tl/ieci w polskich rodzinach, jesteśmy świadomi, iż kryją się za nią'bardzo różne, często nieporównywalne doświadczenia dzieci. Na pytanie o stosowanie kar fizycznych wobec swojego dziecka, twierdząco odpowiadają zarówno ci rodzice, którzy wyprowadzeni z równowagi, kiedyś tylko iuz uderzyii swoje dziecko i óo dziś wstydzą się swojego zachowania, jak i ci. którzy biją dziecko za każde przewinienie traktując lunie jako najskuteczniejszą formę komunikowania swojej dezaprobaty
Statystyczne wskazania nie rozióznią szczęśliwego, kochanego dziecka, które dostało w pupę. bo z uporem zbliżało się. do gorącego pieca, od dziecka, którego dzieciństwo pełne było ctcipisnia, strachu, bólu z powodu fizycznego maluetowaitts przez rodziców. Należy o tym pamiętać, by wszechstronnie analizować wyniki badań naukowych, a nie ulegać ich magii. * .'
• ' ' • 1 ■ ' I
Autorka jest adiunktem w instytucie Stosowanych Nauk Społecznych i :W. dyrektorem fundacji “Dzieci Niczyje’'. . •
i
i
t