Papirus
Materiał piśmienny wytwarzany z włókien rośliny o
tej samej nazwie, używany w Egipcie od III
tysiąclecia p.n.e.
W starożytności rozpowszechniał się w krajach
śródziemnomorskich. Z cienkich, szerokich włókien
papirusu sklejano arkusze, które prasowano i
suszono na słońcu. Następnie arkusze łączono w
zwoje, zazwyczaj szerokości do 30 cm i długości
kilku metrów, a niekiedy mające kilkadziesiąt
metrów długości.
Papirus był materiałem stosunkowo kruchym i
nietrwałym. W średniowieczu został wyparty przez
papier.
Produkcja papirusu
Papirus zajmował bardzo ważną rolę w egipskim eksporcie. Starożytni używali go jako
środka płatniczego, dlatego też jego produkcja, podobnie jak dzisiaj prawo do drukowania
banknotów, została objęta państwowym monopolem i otoczona ścisłą tajemnicą.
Cibora papirusowa, z której go wytwarzano, rosła obficie wzdłuż brzegów Nilu,
wyprodukowanie beli papirusu nie było więc kosztowne.
Z jednej łodygi uzyskiwano około dwudziestu kart mających średnio osiemnaście
centymetrów wysokości i dwadzieścia kilka centymetrów szerokości. Następnie łączono je
klejem (sporządzonym z wody, mąki i octu) tworząc zwój. Liczba kart w zwoju zazwyczaj
nie przekraczała dwudziestu. Cały proces produkcji trwał około dwóch tygodni.
Papirus pozostał podstawowym materiałem piśmienniczym wczesnego średniowiecza - w
kancelarii papieskiej używano go aż do XI wieku.