3582277384

www.dilettante.pl

TEATR ELŻBIETAŃSKI

SLAJD 1. TYTUŁ

Niniejsza prezentacja dotyczy jednego z najciekawszych i najbardziej wyrazistych okresów w historii teatru europejskiego, w którym żył i tworzył najsłynniejszy dramatopisarz świata - William Szekspir.

WSTĘP

SLAJD 2. EPOKA ELŹBIETAŃSKA

Anglia na przełomie XVI i XVII wieku rozwijała się pod rzędami królowej Elżbiety I. Władczyni ta wywarła tak wielki wpływ na wzrost znaczenia i pozycji Anglii w ówczesnym świecie, Ze epokę jej rzędów określa się mianem epoki elżbietaóskiej, a ówczesny teatr analogicznie - teatrem elżbietańskim. Po jej śmierci władzę w kraju objęł Jakub I, który jako monarcha nie zdołał dorównać swojej poprzedniczce.

SLAJD 3

Anglia w XVI wieku ulegała wielu zmianom, m.in. politycznym i społecznym. Obo-więzujęcy do tej pory system feudalny odchodził w przeszłość. Konsekwencję tego procesu stał się wzrost znaczenia mieszczaństwa i stanu kupieckiego, pozycja warstw najbiedniejszych nie uległa poprawie. Jednym ze sposobów na utrzymanie się najuboższych było przyłęczanie się do teatralnych trup, a ponieważ popularność tych trup rosła, wzrastała tez ich liczba. Za czasów Elżbiety I status aktora był już nieporównywalnie wyższy niz w okresie wcześniejszym. Jeden z najsłynniejszych aktorów epoki elżbietaóskiej - Edward Allen - w wieku trzydziestu dziewięciu lat zakończył karierę teatralnę jako milioner.

Ponieważ miarę potęgi uprzywilejowanych klas była m.in. liczebność sług, w tym komediantów, wędrowni waganci byli na dworach witani z otwartymi ramionami, a najlepsze trupy zatrudniano nawet na stałe. W ten sposób powstały podwaliny teatru nazwanego później dworskim.

Jednak to aktorzy, którzy nie zostali zatrudnieni na dworach, byli poprzednikami członków zawodowych aktorskich zespołów elżbietańskich. W karierze wspierali ich finansowo - liczni w tym czasie w Londynie - kupcy, którzy zorientowali się, że teatr także może być intratnym interesem.

Należy zaznaczyć. Ze nie wszyscy popierali wzrost popularności sztuki teatralnej. Moraliści, zwani purytanami, obawiali się demoralizujęcego działania występów aktorskich. Zdawali sobie jednak sprawę z tego, że odgórne zakazywanie społeczeństwu korzystania z ulubionej rozrywki mogło doprowadzić do niezadowolenia i niepokojów. Nierzadko zatem zdarzały się sytuacje, kiedy płacono komediantom, żeby nie występowali. Żadne zakazy nie mogły powstrzymać rozwoju widowisk teatralnych, dlatego Elżbieta I w 1574 roku wydała oficjalne zezwolenie na istnienie teatralnych zespołów. Z jednej strony królowa odpowiedziała tym na potrzeby społeczeństwa, z drugiej stworzyła możliwość roztoczenia pewnej kontroli nad działalnościę teatralnę. Sztuki teatralne należało przed wystawieniem przedłożyć mistrzowi ceremonii, któremu podlegał tzw. urzęd rozrywek dworskich. Ciekawostkę jest, że przepis ten obowięzywał aż do 1968 roku, kiedy to królowa Elżbieta II zniosła cenzurę teatralnę.

SLAJD 4. DWA RODZAJE TEATRU

W renesansowej Anglii istniały dwa zupełnie odmienne rodzaje teatru: dworski i publiczny.

W czasach panowania Elżbiety I i Jakuba I dwór angielski często był miejscem wystawiania spektakli teatralnych.

www.mik.krakow.pl

miK

TEATR ELŻBIETAŃSKI |    1