Rodzaje włókien mięśniowych:
a) typ I - czerwone
przewaga metabolizmu tlenowego, skurcze pojedyncze długotrwałe, skurcze tężcowe utrzymują się długo bez objawów zmęczenia {intensywne wytwarzanie energii przez tlenowe procesy metaboliczne chronią je przed szybkim zmęczeniem)
- powolne skurcze utrzymujące postawę dała (m. grzbietu, prostowniki kończyn dolnych)
b) typ U B-białe
- przewaga metabolizmu beztlenowego nad tlenowym
- krótki okres skurczu
- wyspecjalizowane da delikatnych i precyzyjnych ruchów, np. mięśnie gadki ocznej i palców
Źródła energii i metabolizmu w komórkach mięśniowych:
- ATP
- Fosfarylakreatyna
- Glukoza
- Glikogen
Walne kwasy tłuszczowe (Free Fat Adds)
W spoczynku 60% zapotrzebowania energetycznego mięśni pokrywane przez walne kwasy tłuszczowe, a 40% przez glukozę.
Bezpośrednim źródłem energii niezbędnej do skurczu i rozluźnienia mięśnia jest ATP, który spełnia potrójną rolę:
1) energia uwalniana przy rozpadzie ATP zużywana jest bezpośrednio do uruchamiania mostków poprzecznych miozyny
2) związanienierazłożanego AIP z miozynąjest koniecznym warunkiem rozbidakompleksu aikto-miozynowego i utrzymania cyklicznego działania mostków poprzecznych
3) energia uwalniana z rozkładu AIP jest oprócz tego zużywana przez siateczkę sankoplazmatyczną do wychwytywania walnych jonów Ca++ i doprowadza przez to do skurczu
Wysiłek fizyczny
Wysiłek:
- dynamiczny - mięśnie zmniejszają długość
- statyczny - mięśnie zmniejszająnapięde
- ogólny - pracuje > 30% mięśni
- miejscowy - pracuje < 30% mięśni
- krótkotrwały - do 15 min
- długotrwały - > 30 min
- tlenowy
- beztlenowy
Miara wysiłku - wydatek energii lub ilość pobranego tlenu.
Praca mięśni: 40% energii - ATP, 60% - ciepło
Praca użyteczna:
Bieg -60-70%
Jazda na rowerze - 20-28%
Praca małych grup mięśni - 10-15%
Procesy beztlenowe umożliwiające pracę mięsni zanim transport tlenu wzrośnie do poziomu pokrywającego zapotrzebowanie (aktywacja procesów tlenowych - lOs po rozpoczęciu wy siłku, max tempo utleniania po 2 min oraz pokonywanie obdążenia, przy którym zapotrzebowanie na tlen przekracza możliwość jego dostarczenia Procesy beztlenowe domimijąprzy dężkićh wysiłkach.
Udziałprocesćw beztlenowych w pracy mięśni:
0-30 s >75%
30-60 s >50%
60-90 s 40%
90-120 s <40%
Przy wysiłku o małym natężeniu łub długotrwałych - procesy w 100% tlenowe.
Lm większy wysiłek, tym większy udział glukozy. Im dłuższy, tym większy udział FFA.