3582316867

Pozaekonomiczne czynniki rozwoju gospodarczego

Warunki geograficzno-kiimatyczne i naturalne

*    Żaden kraj leżący w zbyt trudnym dla człowieka klimacie, zimnym łub zbyt gorącym, tropikalnym, suchym lub pełnym huraganów, powodzi i gwałtownych zmian, nie osiągnął wysokiego rozwoju społeczno-gospodarczego (patrz: Grenlandia, obszary podbiegunowe, tundry i tajgi rosyjskiej, Mongolia, okołozwrotnikowe państwa Afryki, państwa pustynne i stepowe)

*    Z punktu widzenia gospodarki krajowej posiadanie bądź brak zasobów naturalnych nie jest warunkiem wzrostu gospodarczego. Znane są bowiem przypadki krajów nie posiadających korzystnych warunków naturalnych, które osiągały wysoki poziom rozwoju gospodarczego - Japonia (konieczny import zasobów - ten jednak ograniczony zdolnościami eksportowymi gospodarki krajowej). Istnieje również wiele krajów, których duże zasoby naturalne nie zagwarantowały wysokiego rozwoju gospodarczego - naftowe kraje arabskie, Rosja (nie zawsze opłacalna eksploatacja zasobów; konieczne nakłady kapitałowe do ich użytkowania)

*    Współcześnie postęp technologiczny stwarza możliwości coraz oszczędniejszego wykorzystywania zasobów przyrody i ich substytucji - dlatego wielkość bogactw naturalnych nie ma juz takiego znaczenia (dotyczy to również ziemi - postępy genetyki i uprzemysłowienie produkcji rolnej!)

Warunki demograficzne

*    Tempo przyrostu naturalnego w relacji do stopy wzrostu gospodarczego - warunkiem rozwoju gospodarczego jest szybsze tempo wzrostu PKB niż przyrostu naturalnego

*    Przeciętna długość życia

■    Gęstość zaludnienia - bez odpowiedniej gęstości zaludnienia nie można rozwinąć nowoczesnego przemysłu (rozległe obszary USA czy Kanady); duża gęstość zaludnienia może być stymulatorem wzrostu (np. Hongkong Singapur)

*    Struktura wiekowa ludności - starzenie się społeczeństw państw wysoko rozwiniętych wynikające ze zbyt niskiego przyrostu naturalnego (dodatkowe koszty społeczne; próby rozwiązywania poprzez politykę migracyjną)

*    Struktura narodowościowa

Infrastruktura i warunki socjokulturowe

*    Uboga infrastruktura utrudnia rozwój wymiany i budowę nowych firm przemysłowych, a także napływ kapitału zagranicznego, gdyż wysoki stopień naturalizacji gospodarki oznacza słaby rynek zbytu, a brak infrastruktury przemysłowej - trudności w jej rozprowadzeniu, a co jeszcze ważniejsze -uniemożliwia łatwy dostęp do zasobów wytwórczych, rzeczowych i ludzkich.

■    Brak rozwiniętego systemu oświaty na różnych poziomach i wysokie wskaźniki analfabetyzmu w KRS uniemożliwiają dostęp do kwalifikowanej siły roboczej (często oferowane formy pomocy zagranicznej obracają się przeciwko krajom ubogim, gdyż sprzyjają transferom bardziej kwalifikowanej siły roboczej do krajów udzielających tej pomocy!)

*    Różne modele życia - źródłem motywacji są systemy polityczne, ekonomiczne i środowisko socjokulturowe; w skrajnym ujęciu rozmaite modele życia mogą się skupiać wokół koncepcji „więcej mieć" lub „więcej być". Pierwsza koncepcja jest produktem rynku i jego stopnia rozwoju, zmusza do konkurowania o dostęp do rzadkich zasobów (ekspansja potrzeb nieelementamych); postawa taka sprzyja