3582317353

TYPOLOGIE GRUP SPOŁECZNYCH

Typologia F. Tonniesa

Ferdinand Tónnies 1887 - 2 heurystyczne modele:

Modele wspólnot wg F. Tonniesa
V\fcpólnota	Stowarzyszenie (zrzeszenie; społeczeństwo)
Gemeinschaft	Gesellschaft
Grupy wspólnotowe	Grupy umowne

Założenie: źródłem powstawania wspólnot jest wola jednostek. Grupy społeczne istnieją, ponieważ ludzie chcą łączyć się z innymi.

Tónnies wyróżnia 2 rodzaje woli:

Wola jednostek jako źródło powstawania wspólnot
Wola organiczna	Wola racjonalna
V\fesenwille	Kurwille
spontaniczna, irracjonalna, kierująca się motywami emocjonalnymi	w pełni świadoma, obejmuje rozważanie i myślowe sformułowanie środków i celu, do którego działanie jednostki jest skierowane

Obydwa rodzaje woli przyczyniają się do tworzenia dwóch rodzajów więzi: dzięki woli organicznej powstają wspólnoty (Gemeinschaft), dzięki woli racjonalnej powstają społeczeństwa (zrzeszenia) (Gesellschaft).

Pisze Tónnies: Zatem wszystkie rodzaje więzi; w których przeważa wola organiczna, nazywane są wspólnotami, wszystkie te, które są kształtowane lub istotnie uwarunkowane przez wolę refleksyjną -społeczeństwami, przy czym oba te pojęcia oznaczają sposoby występowania więzi stosownie do ich istoty i tendencji.

Woli organicznej odpowiadają stosunki naturalne. Woli racjonalnej odpowiadają stosunki umowne, kontraktowe

Typy stosunków
Stosunki naturalne	Stosunki kontraktowe, umowne
1.    stosunki pokrewieństwa (VerwandschaR -rodzina, rody, klany) 2.    stosunki przyjaźni (FreundschaR) - grupy przyjacielskie, towarzyskie, rówieśnicze, koleżeńskie), grupy sąsiedzkie 3.    grupy sąsiedzkie (Nachbarschafl)- wieś tradycyjna, gmina wiejska), w których ziemia i wspólne zamieszkanie rodziły wspólnotę gospodarowania i codziennego obcowania.	grupy społeczne opierające się na odpowiednich porozumieniach między jednostkami dla osiągnięcia określonych celów; np. spółki, towarzystwa handlowe, zrzeszenia, związki, a nawet społeczeństwa (społeczeństwa - państwa, społeczeństwa zintegrowane przez organizację państwową)

wola organiczna (Hfesenwfffe)

stosunki naturalne-

------wspólnoty

(GemeinschaR)