DSCN1865

Typologia grup społecznych Jako problem 213

w*eAst\vic do schematycznego, nastawienie Kraecgywistości. 15. Opór wobec inkultu-racji. transcendowanic każdej konkretnej kultury. 16 Zdolności do rozwiązywania dychotomii w samorealizacji; zanikają np. bikic przeciwieństwa, jak uduchowienie i unysłowość, obowiązek i przyjemność, praca i zabawa.

A.H. Maslow, posługując się charyzmatycznym językiem. głosił wobec psychologii postulat zajmowania się takZe ludźmi zdrowymi, gdyż psychologowie, którzy jak dotychczas. badają wyłącznie frustratów, neurotyków, psychopatów, ludzi zakompleksionych i ludzi wrednych |J.J. Carter 1993J, tworzą jednostronne i kalekie teorie człowieka. Aby stworzyć pełniejszą wiedzę teoretyczną o człowieku, psychologowie powinni badać także ludzi, którzy najpełniej analizowali lub dą2ą do realizacji swoich możliwości. Sam Maslow przeprowadził intensywne, długofalowe badania nad grupą samorealizujących się ludzi. Interesujący był sam przebieg badań, który był procesem twórczym w tym sensie. Ze początkowo sformułowane koncepcje ulegały ciągłej samokorckcji, by po dokonaniu ,.holistycznej analizy" doprowadzić do sformułowania syndromu cech osobowości samorea li żującej się |A.H Maslow 1990, s. 216].

Równolegle z modyfikacją koncepcji zmianom ulegała zbiorowość osób odpowiadających przeformułowywanej definicji, poddawanych dalszym badaniom. Pierwsza selekcja osób typowanych do badań miała charakter negatywny: brak nerwicy, brak psychozy, osobowość niepsychopatyczna.

I także brak chorób psychosomatycznych. Pozytywnym kryterium doboru był fakt tamoaktualizacji, początkowo luZno przez Maslowa opisany jako pełne wykorzystywanie talentów i możliwości. Ludzie samo-realizujący się rozwijają się (lub rozwinęli) tak. by osiągnąć pełnię tego, do czego są zdolni, zgodnie z przytoczonym przez Maslowa wezwaniem Nietzschego „stań się tym. kim jesteś”. Maslow formułował kilkakrotnie nowe definicje i jednocześnie

poddawał selekcji badane osoby. W ten sposób wyjściowe pojęcie potoczne „stawało się coraz bardziej ścisłe, w coraz większym stopniu operacyjne. a zatem bardziej naukowe” [A.H. Maslow 1990. s. 215].

Szereg cech osobowości opisanej powyżej łączy się korzystnie z funkcjonowaniem osób tego typu w społeczności i w rym sensie przedstawiony typ osobowości jest także przedmiotem zainteresowania socjologii.

W polskiej psychologii społecznej interesujące koncepcje dotyczące rozwoju człowieka przedstawia J. Koziclecki. Wprowadza on pojęcia człowieka hubrystycznego, człowieka samowiednego. człowieka trans-gresyjnego i człowieka wielowymiarowego [J. Kozielecki 1986; 1988], (M.P.)

Literatura:

Carter J.J.. 1993. Ifredrti ludzie. Wyd. System. Warszawa.

Hall C.S.. Lindzey G.. 1990. Teorii- osobowości. PWN. Warszawa.

Kozielecki J., 1986. Psychologiczna teoria sa~ mttwiedzy, PWN. Warszawa.

Kozielecki J., 1988. O człowieku wielowymiarowym Eseje psychologiczne. PWN. Warszawa.

Maslow A.H.. 1990. .Motywacja i osobowość, Pax. Warszawa.

Rcad H.E.. 1945. Education thr-ouyh . Ir:. Pan-Ul eon lłooks. New York

Typifikacja. zob. interakćjonizm symboliczny.

Typologia grup społecznych jako problem, wielość właściwości różnicujących grupy społeczne wyłania problem zależności między poszczególnymi właściwościami. KaZda konkretna grupa społeczna może być zaklasyfikowana na podstawie wszystkich wymienionych niżej własności. Typologie grup. uwzględniając więcej niż jedną właściwość, winny pokazywać związek między cechami grupy i przedstawiać ich hierarchię Można wymienić następujące własności grup społecznych: I) charakter wspólnoty grupowej decydujący o genezie grupy; 2) wielkość grupy - można przez wielkość rozumieć liczbę osób wchodzących