ĆWICZENIA PIERWSZE
Cele i instrumenty polityki gospodarczej z punktu widzenia różnych szkół ekonomicznych w okresie po drugiej wojnie światowej
1. Polityka gospodarcza - oddziaływanie władz państwowych na gospodarkę narodową.
2. Cele polityki gospodarczej. Jeśli chodzi o najważniejsze cele polityki gospodarczej ekonomiści są zgodni. Są to: wysokie zatrudnienie, stabilność cen, szybki, stabilny wzrost gospodarczy. Do powyższych trzech najważniejszych celów można dodać: stabiłne finanse państwa (z Traktatu z Maastricht z warunków wstąpienia do Unii Walutowej wynika, że kraje chcące mieć Euro powinny ograniczyć deficyt budżetowy do: 3% PKB oraz dług publiczny do 60% PKB), oraz równowagę zewnętrzną (zrównoważony bilans płatniczy),
3. Państwo ma do wyboru zestaw polityk: pieniężna, fiskalną (budżetową), inwestycyjną, zatrudnienia, cenowo-dochodową, naukową i innowacyjną.
4. Teoria makroekonomiczna, zorganizowana jest w postaci pewnej konstrukcji logicznej - modelu. Model jest opisem gospodarki, wyrażonym w postaci wykresów lub równań. Przykłady: model ISLM, model Mundelła-Fleminga oraz model Solowa. Model ma być podstawą kształtowania i realizacji polityki gospodarczej. Ekonomiści nie są zgodni co do tego jak ma wyglądać idealny model gospodarki, szczególnie w krótkim okresie.
5. Dwie główne tradycje intelektualne w makroekonomii to podejście klasyczne i podejście keynesowskie. Dwa podejścia różnią się fundamentalną kwestią: Jaka jest rola państwa w gospodarce?
6. Klasycy już od czasów Adama Smitha, którego dzieło „Badania nad naturą i przyczynamibogactwa narodów" opublikowane w 1776 roku uważa się za pierwsze teoretyczne działo z zakresu ekonomii, wierzą w „niewidzialną rękę rynku". Według tej koncepcji siły rynkowe prowadzą w warunkach wolnej konkurencji do optimum społecznego. Dzieje się tak dlatego, że źródłem bogactwa jest dążenie do zysku, a żeby osiągnąć zysk trzeba robić coś co jest użyteczne dla innych. Tym samym kierując się egoistycznymi pobudkami ludzie budują nie tylko swój dobrobyt ale dobrobyt całego społeczeństwa.
7. Każda podaż, według klasyków, zgodnie z prawem Saya, znajdzie swój popyt, (dokładnie: „produkcja stwarza możliwość zbycia produktów"), a zatem siły rynkowe prowadzą do równowagi. W klasycznej ekonomii gospodarka dostosowuje się do relacji popytpodaż przy cenie równowagi (rynki się czyszczą), a więc ceny są giętkie, a nie sztywne.
8. Rola państwa musi być według klasyków ograniczona do pewnego niezbędnego minimum ponieważ państwo (ze względu na to, że rynki się czyszczą i nie ma problemu niewystarczającego popytu) jest zbędne w sferze oddziaływania na ekonomię, gospodarowanie. Państwo powinno być jedynie stróżem nocnym („watch dog"). Koncepcja „państwa minimum” odnosi się do ważnych dla wolnej konkurencji działań państwa jakimi są: