fizjologia zwierząt wykład 7
Wzrok
To w jaki sposób widzimy otaczający nas świat zależy od bardzo wielu czynników:
- sygnału świetlnego docierającego do receptorów w oku
- przetwarzania tego sygnału w obrębie oka
- przetwarzania tego sygnału w korze wzrokowej
- sumy naszych wszystkich doświadczeń i wiedzy o świecie
W siatkówce znajduje się około 6 min czopkowi 100 min pręcików. Czopki odpowiadają za wyraźne, kolorowe widzenie (brak czopków u zwierząt nocnych).
Rozkład czopków i pręcików nie jest równomierny (najwięcej czopków jest w plamce żółtej — 140 tyś. komórek na mm2; ich ilość gwałtownie spada w kierunku obwodu).
Degeneracja plamki żółtej czarna plama na środku pola widzenia; nie wiadomo, czemu do tego dochodzi; być może jest to wina nadekspresji czynników biorących udział w obronie humoralnej (kompleks dopełniacza perforyna, czyli białko dziurawiące Ikony).
Plamka ślepa to punkt na siatkówce, który nie odbiera bodźców wzrokowych (jest to miejsce w którym nerw wzrokowy wychodzi z gałki ocznej).
Do normalnego rozróżniania kolorów czerwonego i zielonego potrzebna jest prawidłowa ekspresja dwóch genów (kodujących barwnik czerwony i zielony). Oba geny związane są z chromosomem X; brak ekspresji któregoś z genów powoduje dal tonizm.
Pośrednie niedowidzenie powodowane jest zwykle mutacją w genie kodującym kolor czerwony (powoduje lekkie przesunięcie zakresu pochłanianego światła).
Czopki można podzieli na trzy rodzaje: reagujące na światło niebieskie (437nm) reagujące na światło zielone (533nm) reagujące na światło czerwone (564nm)
Pręciki reagują na światło zielone/niebieskie (498 nm)
Promieniowanie widzialne: 400 - 700 nm
oko potrafi odbierać promieniowanie UV, ale pobudzenie przekazywane jest do podwzgórza, a nie do kory mózgowej; podwzgórze decyduje o wydzielaniu melatoniny, promieniowanie podczerwone: ciepło
promieniowanie radarowe i radiowe prawdopodobnie nie jest odbierane Rodopsyna - rnax. Absorbancji: 480 nm; ulokowana jest w tylakoidach pręcików (foto psy na w czopkach). C -koniec wewnątrz komórki, N-koniec na zewnątrz, 7 transbłonowychhelis. Wewnątrz białka znajduje się retinaL
W ciemności w pręciku stale otwarte są kanały dla Ca2+ i Na+ (otwierane są prze cGMP
- produkt cyklazy guanyłowęj); komórka jest cały czas lekko zdepołaryzowana.
Pobudzenie rodopsyny 11-trans retinal rodopsyna pobudza białko G (transducynę) ^ pobudzenie fosfodiesterazy (cGMP przechodzi w GMP) obniżenie stężenia cGMP powoduje oddysocjowanie tego związku od kanałów Ca2+ i Na+, co powoduje zamknięcie kanałów ^ obniżenie stężenia Na+ w komórce (bo pompa sodowo-potasowa wciąż działa)
1