3582322663

Romantyzm:

-    przejście od poezji natury do poezji miejskiej, techniki,

-    w tym okresie nastąpił szybki postęp techniki,

-    miasto uznane jest za wielkie zło, piekło.

Komedia nie jest romantycznym gatunkiem, mimo, że żyje w romantyzmie. Fenomen Piłsudskiego - nie zrozumiemy go bez znajomości dziedzictwa romantycznego.

Tradycyjny podział na epoki jest względny. Coraz częściej mówi się o negatywnych skutkach takiego podziału na trzy epoki, m. in.

• Redukcjonizm tych ujęć przyjmuje cechy przeciwstawne dla epok - negatywna cecha segmentacji. Pozytywizm zaprzecza romantyzmowi, Młoda Polska to zerwanie z pozytywizmem. Prot. Kowalczyk owa - Coraz częściej mówi się o cezurach, nożycach, które zmuszają nas do wyborów.

•    Strategia aneksji - tendencja zawłaszczenia.

•    Depresja aksjologiczna prądu, okresu.

•    Przewaga ujęć jednostkowych.

•    Ciągłe spory o miejsce Norwida możemy znaleźć w książce o romantyzmie i pozytywizmie. Kraszewski, Józef Korzeniowski, Aleksander Fredro.

Pokolenie literackie to ciekawa kategoria ułatwiająca porządkowanie dziejów, związana jest z socjologią literatury - wykracza poza literaturę. W II poł. XIX w. zaczęto mówić o pokoleniach literackich. Pojawiło się też założenie, że można wyjaśnić problematykę estetyczną odwołując się do teorii Darwina. Zaczęto używać pojęcia ewolucja, rodzaj gatunek, itd., odnosząc je do literatury (przeniesiono je z nauk przyrodniczych). Hipolit z Taine (wybitny estetyk) - odwoływał się do teorii Darwinistycznych. Początkowo pokolenie funkcjonowało w badaniach historyczno - literackich. Jako element biologiczny dopiero później (w XX wieku) pojęcie to nabrało charakteru kulturowego. W 1928 roku - Karol Manhein odnosi je do kultury społeczeństwa. To pojęcie zatraca swój związek z biologią i jej kierunkami. Tak też jest obecnie w literaturze. Jest wiele pojęć i terminów zaczerpniętych z dziedzin biologicznych, np. w kwiecie wieku, jesień średniowiecza. Często pojęcia te przechowują informację o wartościowaniu. Metafory biotyczne często odwołują się do ciała człowieka w wieku rozwoju.

Kazimierz Wyka „Pokolenie literackie” - ważna książka, wzbudziła kontrowersje, istniała tylko w rękopisie, który spłoną w 1939 roku. Po śmierci Wyki, w 1975 roku odnaleziono maszynopis w Bibliotece Jagiellońskiej (odnowił rękopis podczas okupacji). Do dziś ta książka jest ważną publikacją Wyki. Opowiada historię literatury XIX w., posługując się pokoleniem jako kluczem porządkującym. Ta kategoria pozwala ukazać odmienność przemiany w literaturze i kulturze, pozwala to odróżnić dwa pokolenia w okresie romantyzmu:

1 - pierwsze to pokolenie Mickiewicza (XVIII/XIX). Mickiewicz w 1798 r., Gostyński - 1801, Mochnacki

-    1804, Słowacki - 1809, Krasicki - 1811. Dla nich istotne jest doświadczenie historyczne i wypowiedzenie się wobec niego. Chodzi tu o Powstanie Listopadowe. Atmosfera wieku XIX to atmosfera