184 ,185
Czym jest mobbing ?
Oznacza cały system psychospołecznych relacji w miejscu pracy w postaci działania lub zachowania dotyczących pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu. To psychiczne, długotrwale szykanowanie pracownika w pracy przez przełożonych lub przez innych pracowników, dręczenie i molestowanie moralne. A ponadto zaczepianie, obmawianie, nieprzyjazne wypowiedzi, to bezpodstawny rodzaj terroru psychicznego, ciągłe oraz wywieranie na pracowniku psychicznej, społecznej i ekonomicznej przemocy w pracy nie tylko przez przełożonego, ale i czasem także przez współpracowników.
To wszelkie działania o charakterze nadużyć, które przejawiają się w formie zachowań, słów, aktów, gestów czy pism mogących godzić w osobowość, godność czy integralność fizyczną lub psychiczną osoby, stanowiące groźbę dla jej zatrudnienia lub pogarszające atmosferę w pracy. Mobbing to coś więcej niż tylko zła atmosfera w pracy, coś o wiele gorszego niż okazjonalne niesprawiedliwe traktowanie czy złośliwa plotka.
Charakterystyka mobbingu
• dokuczanie jakiejś osobie ma charakter ciągły (nie uznaje się za mobbing dokuczania rzadziej niż raz na tydzień);
• trwa przez dłuższy czas (nie liczy się poniżej pół roku);
• ofiara mobbingu i ci którzy to robią, są w nierównej sytuacji społecznej;
• dręczący mają wyraźną przewagę nad ofiara - do rzadkości należą sytuacje, kiedy mobbing jest dziełem jednej osoby, choć może się to zdarzyć, jeśli ta osoba w jakiś sposób ma dużą przewagę, na przykład szef wobec sekretarki, albo osoba, która opanowała techniki oddziaływania na psychikę innych wobec kogoś, kto nie zna się na tych technikach, nie umie rozpoznać ich, ani się bronić;
• dotyczy sytuacji, kiedy można się spodziewać, że dane osoby będą się w miarę często widywać przez długi czas w przyszłości (raczej nie występuje w sytuacji, kiedy ofiara mogłaby łatwo wycofać się gdzieś, gdzie nie byłaby zagrożona);
• jest ukrywany przed otoczeniem - to dokuczanie występuje kiedy ofiara jest tylko z tymi, którzy jej dokuczają, zanika kiedy widzi to ktoś, kto nie uczestniczy w tym dokuczaniu; otoczeniu zwykle wmawia się (i ofierze też), że ofiara jest psychicznie nie w porządku i "są z nią problemy";
• ma wyraźnie charakter działania celowego (choć, może też być nieuświadomionym), celem jest eliminacja osoby dręczonej;
• dużą role w jego mechanizmie ma szkodzenie opinii tej osoby;
• pojawienie się „ofiary'" i „prześladowcy" lub „prześladowców";
• zaistnienie konfliktu, czyli zderzenia sprzecznych dążeń członków pewnej zorganizowanej grupy ludzi (pracowników). Przyczyny konfliktu zaczyna się upatrywać nie w sprzeczności dążeń czy interesów ale w określonej osobie
• posługiwanie się kłamstwem, plotką, oszczerstwem, zwodzeniem, podstępem, intrygą, jako narzędziami mobbingu. (Przemoc fizyczna jest bardzo rzadko elementem zachowania mobbingującego, co przyczynia się do pogłębienia trudności dowodowych w sprawach dotyczących dręczenia psychicznego w pracy);