3582324628

Pojęcie wskaźników w badaniach socjologicznych

Wskaźnikowanie - forma rozumowania, przy czym rozumowanie ma szerszy zakres niż wskaźnikowanie.

Wg Stefana Nowaka rozumienie jest szczególnym przypadkiem procedury wnioskowania o indicatum na podstawie wskaźników - jest to wnioskowanie na podstawie wskaźników o pewnego typu indicatum, a mianowicie o świadomych stanach psychicznych ludzi.

Rozumowanie może być:

•    Dedukcyjne, czyli od szczegółu do ogółu

•    Indukcyjne, czyli od ogółu do szczegółu - jest ono zawodne.

Indicatum - zjawisko, objawy, wskazywanie, określanie danego wskaźnika. Indicatum może być zarówno własnością dostępną bezpośredniej obserwacji jak i własnością niepodlegającą takiej obserwacji.

Wskaźnikiem - jest zawsze jakieś zjawisko cecha łub własność np. pocenie się rąk, łamiący się głos (zdenerwowanie). Cecha bycia wskaźnikiem jest cechą relatywną, - jeżeli własność A jest wskaźnikiem własności B to własność B jest indicatum własności A. Stwierdzenie, że własność A jest wskaźnikiem własności B polega na stwierdzeniu jakiegoś stałego związku pomiędzy tymi własnościami.

Wskaźnik - pioruny, deszcz    Indicatum - burza

Wskaźnik jest zawsze podporządkowany jakiemuś indicatum. Ma zawsze jakiś odnośnik. Zawsze jest relacja lub związek między wskaźnikiem a indicatum. Indicatum i wskaźnik to dwa różne zjawiska.

Definiens - to określenie nazwy.

patriota - definiendum    osoba kochająca ojczyznę - definiens

Wskaźnik może być składnikiem definiensa indicatum.

Podział wskaźników:

•    jeśli zdanie wprowadzające wskaźnik ma charakter empiryczny to relacja między wskaźnikiem a indicatum ma charakter rzeczowy (wskaźnik jest wskaźnikiem rzeczowym)