Rachunkowość finansowa stanowi podsystem informacyjny przedsiębiorstwa Jest to system ewidencji gospodarczej, który ujmuje w odpowiednich przekrój ach, wyrażane wartościowo: majątek, źródła jego finansowania, stopień jego wykorzystanie, przebieg procesów gospodarczych i wynik działalności gospodarczej. Efekty procesu ewidencji prezentowane są w sprawozdawczości finansowej (bilans, rachunek zysków i strat i inne sprawozdania).
Tradycyjnie wymienia się następujące części składowe rachunkowości:
1) księgowość - część ewidencyjna rachunkowości
2) rachunek kasztów - ewidencja, kalkulacja i analiz a kosztów
3) sprawozdawczość finansowa
4) analiza finansowa- pozwalana interpretowanie prezentowanych danych liczbowych w sprawozdawczości finansowej.
Najczęściej wykorzystywaną metodą w rachunkowości jest metoda bilansowa ( z łac. Podwójność). Zastosowanie tej metody przejawia się w ewidencji operacji gospodarczych na dwóch różnych kontach po przeciwstawnych stronach. Cechą charakterystyczną tej metody jest ciągłe poszukiwanie równowagi między stroną rzeczową i finansową Najważniejszą częścią sprawozdawczości finansowej jest bilans. Bilans to wartościowe zestawienie majątku i źródeł jego finansowania podmiotu gospodarczego sporządzane na określany dzień w ściśle określanej przez normy prawnej farmie. Przedstawiany jest an w farmie tabeli.
Skrócony schemat bilansu:
Bilans przedsiębiorstwa „ X" na 31.12.1999 | |
Aktywa |
Pasywa |
Lmąjątek trwały |
Lkapitały własne |
2.mąjątek obrotowy |
2.kapitaly obce |
Z 1+2 |
£ 1+2 |
A= |
=P |
Wartości bilansu nie można przedstawiać w wartościach naturalnych, nawet dla zagranicznych firm przestawia się go w polskich złotych. Bilans można sporządzić praktycznie nakażdy dzień ale najczęściej sporządza się go nakaniec miesiąca, kwartału, raku, a także w przypadkach przekształcenia, upadłości, przekwalifikowania itp. Układ bilansu wynika z ustawy o rachunkowości z dnia 29 IX 1994 opublikowanej u DU 121/94. Sąto 3 wzory bilansów. Pierwszy dotyczy bilansu przedsiębiorstwa przemysłowego, drugi banków a trzeci ubezpieczycieli.
Majątek trwały charakteryzuje się następującymi cechami:
-posiada stosunkowo wysakąwartość
-zużywa się stopniowo w toku procesu produkcyjnego przekazując swoja wartość wytwarzanym produktom lub procesom -wyrazem stopniowego zużywania się majątku trwałego są odpisy amortyzacyjne -okres użytkowania przekracza 1 rak
-jego podgrupy to: rzeczowy majątek trwały i wartości niematerialne i prawne.
Majątek obrotowy różni się od maj ątku trwałego tym że w stosunkowo krótkim czasie następuje zmiana jego postaci naturalnej (jakościowe przekształcenie w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej). Cechą charaktery styczną przedsiębiorstwa produkcyjnego jest to, że w strukturze zapasów stosunkowo dużo posiada surowców. Do majątku obrotowego zaliczamy zapasy, środki pieniężne i należności
Kapitał własny to cześć stała kapitału (kapitał podstawowy) i część zmienna W zależności od formy podmiotu gospodarczego kapitały przybierająrożnąpostać. Umownie dzielimy kapitał na 2 części.
Forma podmiotu gospodarczego |
Kapitał (fundusz) podstawowy |
Kapitały uzupełniające (finansowania) |
Spółka z.o.o. |
Kapitał udziałowy |
Zapasowy i rezerwowy |
Spółka akcyjna |
Kapitał akcyjny |
Zapasowy i rezerwowy |
Spółdzielnia |
Fundusz udziałowy |
Zasobowy |
Przedsiębiorstwo państwowe |
Fundusz założycielski |
Fundusz przedsiębiorstwa |
Kapitały obce wyrażają wielkość środków którymi dysponuje dany podmiot gospodarczy aktóre są własnością innych podmiotów gospodarczych. Podlegają one zwrotowi. do czasu zwrotu stanowią one zobowiązania Wśród zobowiązań wyliczamy zobowiązania:
-z tytułu dostaw, materiałów, usług (rozliczenia z kontrahentami)
-kredyty bankowe -rozrachunki publicznoprawne -dla pracowników 9wynagrodzenia)
kapitały podstawowe, inaczej założycielskie sąrejestrowane w sądzie są one względnie stałe. Kapitały finansowania sątworzone najczęściej z zysków i pożądaną tendencją jest aby się one zwiększały.
Wskaźnik zadłużenia= zobowiązania / kapitały własne
Aktywa bilansu są pogrupowane według zbliżanej treści ekonomicznej, podobnie pasywa Aktywa sąpogrupowane według rosnącej płynności tj. możliwości spieniężenia składników majątkowych podmiotu gospodarczego. Pasywa są uporządkowane wgrosnącego stopnia wymagalności tj. pilności ich zwrotu.