Prawo karne
I. prawo karne materialne — uregulowane w Kodeksie Karnym (z 1997 roku), zawiera:
1 definicję przestępstwa
2 określa kiedy sprawca nie popełnia przestępstwa
3 rodzaje kar i zasady ich wymierzania
4 definicje poszczególnych przestępstw i wskazania jakie grożą za nie kary
II. postępowanie (procedura) karne - Kodeks Postępowania Karnego (1997)
1 określa tryb postępowania w stosunku do obywatela, co do którego istnieje podejrzenie, że popełnił przestępstwo
2 określa jakie organy są właściwe i jakie czynności
3 gwarancje procesowe oskarżonego
III. prawo karne wykonawcze - Kodeks Kamy Wykonawczy (1997)
1 określa w jaki sposób należy wykonywać orzeczone kary
2 określa zasady odbywania kary, przepustek, zwolnień, itp.
IV. poza tym istnieją jeszcze
1 prawo karne wykroczeń
2 prawo kamę skarbowe
3 przepisy karne w różnych ustawach
Przestępstwo - jest to:
1. czyn człowieka - psychofizyczny przebieg czynności osoby ludzkiej
2. bezprawny - tzn. zabroniony przez prawo; istnieje przepis, którego dyspozycja zakazuje takiego zachowania
3. karalny - zabroniony pod groźbą kary kryminalnej
4. karygodny - przestępstwem jest tylko taki czyn, którego stopień szkodliwości społecznej jest wyższy niż znikomy. Typy przestępstw wyliczonych w Kodeksie Karnym oparte są na założeniu, że są to czyny społecznie niebezpieczne. Ustawodawca przewidział, że mogą zdarzyć się czyny, które wyczerpią znamiona kodeksowe, ale ich szkodliwość jest atypowo niska. Kryterium społecznej szkodliwości czynu jest potrzebne mim przy wymiarze kary, a także przy ocenie, czy można skorzystać z warunkowego umorzenia postępowania lub warunkowego zawieszenia kary.
a. społeczna szkodliwość czynu (art. 115 § 2), przy ocenie społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę:
i. rodzaj i charakter naruszonego dobra
ii. rozmiary naruszonej lub grożącej szkody
iii. sposób i okoliczności popełnienia czynu
iv. wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków
v. postać zamiaru
vi. motywację sprawcy
vii. rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień naruszenia
viii. w praktyce obciąża także działanie pod wpływem alkoholu
5. zawiniony - pojęcie winy budzi spory na gruncie prawa karnego; istnienie winy oznacza możność postawienia sprawcy zarzutu, że nie dał posłuchu obowiązującym normom prawnym, mimo że mógł zachować się zgodnie z prawem, więc nie każdy czyn jest przestępstwem, sprawcy należy wykazać winę
Przestępstwa
zbrodnie
czyny zabronione, zagrożone karą
występki’1'
czyny zabronione zagrożone grzywną