Prawo karne socjalistyczne
Mały kodeks karny 1946 (dekret o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa PRL)
• 11 artykułów
• szerokie dyspozycje wszystkich norm i artykułów, obejmujących liczne stany faktyczne
• rozszerzenie w sposób kazuistyczny katalogu czynów karalnych - możliwość szerokiej interpretacji, np. przestępstwo gwałtownego zamachu i sabotażu -
• karalność nawoływania do czynów skierowanych przeciw wykonywaniu reformy rolnej i publicznego ich chwalenia
• inatcrialno-formalna definicja przestępstwa
• zastąpi! wcześniej obowiązujące uregulowania Dekretu o ochronie Państwa z 30 października 1944 r..
• zawiesił na czas swojego obowiązywania niektóre przepisy części szczególnej Kodeksu Makarewicza
• zmiany w prawie karnym, wprowadzone przez komunistyczne władze Polski Ludowej służyły do walki z przeciwnikami politycznymi nowego ustroju. Mały kodeks karny przewidywał karę śmierci za 13 rodzajów przestępstw, m in. udział w organizacji lub grapie o charakterze zbrojnym, posiadanie broni i amunicji, sabotaż gospodarczy, "sprzedajność obcym'', szpiegostwo i inne.
• Nazwa "Mały kodeks karny" odnosi się do funkcji, jaką w praktyce pełnił ów dekret. Od daty jego wejścia w życie aż do 31 grudnia 1969 był on bowiem istotną częścią polskiego prawa karnego, aż do wejścia w życie Kodeksu Karnego, uchwalonego w 1969 roku.
• Przepisy małego kodeksu karnego były bardzo surowe, pole do nadinterpretacji dawał zwłaszcza artykuł dotyczący "rozpowszechniania nieprawdziwych informacji" (art,
22), na podstawie którego spora grupa osób została osądzonych i skazanych za błahe czyny, jak na przykład opowiadanie dowcipów o tematyce politycznej.
Kodeks karny -1969
• definicja formalno-materialna (czyn niebezpieczny społecznie) przestępstwa
• zaliczenie kary ograniczenia wolności do kar zasadniczych
• powrót do dwustopniowego procesu - faza przygotowawcza, rozprawa sądowa
• apelacja
• możliwość pozbawienia wolności do 48h bez jakiejkolwiek podstawy formalnej -stosowanie wobec opozycji
• prawda materialna, in dubio pro reo, ne bis in idem, domniemanie niewinności
• depenalizacja homoseksualizmu i cudzołóstwa
1