Hartmut Ehlers (Niemcy)
OKRĘTY
2016
gdy same Indie posiadają W zamówionych w skali świata okrętów typu OPV.
Wprowadzenie
W czasie ćwierćwiecza, jakie minęło od początku lat 1990-tych, w których upadek Układu Warszawskiego i definitywny rozpad Związku Radzieckiego stał się faktem - światowa mapa polityczna uległa znaczącym zmianom. Trwająca długie lata „Zimna Wojna” stała się historią i w jej natychmiastowym następstwie wizja pokojowego rozwoju zaczęła wywierać istotny wpływ na wydziały planowania sił morskich. Morski świat już wkrótce zetknął się z nowymi wyzwaniami, które wywierały istotny wpływ na strategię i taktykę podobnie jak Ina zadania czy cele operacyjne.
Innymi słowy, koniec „Zimnej Wojny” drastycznie zmienił zarówno długoterminowe doktryny obronne jak i związane z nimi geograficzne punkty zainteresowania wielu sil zbrojnych. Przykładowo, z europejskiej perspektywy, obrona terytorium (zabezpieczenie przed groźbami wobec terytorium Unii Europejskiej), nie stanowiła już od lat 1990-tych pierwszoplanowego celu. W zamian, nowe zagrożenia - terroryzm, piractwo, niebezpieczeństwo upadków finansowych państw, - wymagały innych koncepcji operacyjnych. Istotnie wzrosło znaczenie interesu międzynarodowego na takich płaszczyznach jak ochrona granic czy interwencje humanitarne. Te zmiany wywierały wpływ na potrzeby w zakresie potencjału niezbędnego do realizacji przez flotę misji morskich, co oczywiście wpływało na projektowanie i konstrukcję nowych okrętów. W tym samym czasie floty pozostały podstawowym elementem projektów siłowych na świecie, co można łatwo dostrzec w przypadku Stanów Zjednoczonych, Rosji i wielu wyłaniających się azjatyckich potęg regionalnych.
Dla większości światowych flot, trend odejścia od „zimnowojennych” wymogów operacyjnych - szczególnie związanych z ograniczeniem potencjału pływającego - stał się rzeczą oczywistą. Efektem tego była redukcja budżetów obronnych i silny wzrost kosztów jednostkowych nowoczesnych okrętów. Ostatecznie nowe wymogi operacyjne spełniają generalnie jednostki dwóch typów. Są to (I) przybrzeżne jednostki patrolowe (OPV -offshore patrol vessel) oraz (II) wielozadaniowe platformy zaprojektowane do zabezpieczenia misji wojskowych i bezpieczeństwa, szczególnie na wy-
Rozwój narodowych praw morskich
ewolucji Konwencji o Prawie Morskim ONZ (UNCLOS), spowodował, że OPV stały się najszybciej rozwijającym segmentem światowego rynku okrętowego1. Blisko 25 państw złożyło zamówienia na około 135 OPV, a dalszych 30 państw ma w planach kolejne 275 jednostek tego typu. Poza tym ogólna liczba OPV operujących na świecie wzrosła do ponad 770 okrętów w roku 2014. Azjatyckie floty posiadają w tej mierze najwyższy udział zarówno wśród okrętów czynnej floty jak i tych zamówionych (około 45% w każdym przypadku). Indie Uaponia operująjkoło
138 (4/2016) • OKRĘTY WOJENNE 91