Ćwiczenie 5; Badanie i analizą siły posuwowej i momentu $krąwanią przy wierceniu
Do obróbki otworów korzysta się z wiercenia (wiertłami krętymi), powiercenia (wiertłami o większej średnicy), rozwiercania (za pomocą rozwiertaków, otwory dokładne o małej chropowatości powierzchni) i pogłębiania (przy pomocy pogłębiaczy). Na wiertarkach wykonuje się również gwintowanie.
1. Budowa wiertła krętego.
Wiertła kręte ze względu na sposób pracy zaliczane są do narzędzi punktowych wieloostrzowych. Ze względu na sposób mocowania należą do narzędzi trzpieniowych, składających się z części roboczej i chwytowej. Część robocza składa się z dwóch śrubowo ułożonych zwojów zakończonych w przedniej części ostrzami. Część chwytowa ma najczęściej kształt walcowy lub stożkowy. Wiertła kręte wykorzystuje się najczęściej do wiercenia otworów „na gotowo”, do obróbki wykańczającej lub pod gwint.
Rys. 8.2. Wiertło kręte; 1 - główna krawędź skrawająca,
2 - pomocnicza krawędź skrawająca, 3 - krawędź poprzeczna (ścin), 4 - powierzchnia przyłożenia, 5 - pomocnicza powierzchnia przyłożenia, 6 - łysinka prowadząca, 7 - rdzeń, 8 - rowek wiórowy, 9a - chwyt stożkowy, 9b - chwyt walcowy, 9c ~ chwyt kwadratowy zbieżny, 10 - płetwa, 11 - szyjka
Wiertła mogą być jedno- i wieloostrzowe. Ze względu na konstrukcję dzieli się je na kręte, piórkowe, do głębokich otworów i różne. Wiertła piórkowe są zaliczane do narzędzi specjalnych, głownie stosuje się je do wykonywania otworów walcowych o niewielkiej głębokości i o małych średnicach, powierzchni obrotowych, ścięć wewnętrznych, pogłębień - zabiegów wstępnych przed wykonaniem nakiełków. Wiertła do głębokich otworów - do obróbki otworów o głębokości do lOd; należą do nich: wiertła kręte do głębokich otworów, wiertła działowe, wiertła lufowe (nawet powyżej lOOd), wiertło rurowe (z zamontowanymi płytkami). Do wierteł różnych zalicza się wiertła do otworów kształtowych: nawiertaki, wiertła stożkowe, wiertła składane, do kanałków, stopniowe, do otworów wielokątnych.