12.05.2008
Zasady tworzenia i stosowania prawa WYKŁAD 12
Zarzuty wobec koncepcji ekonomicznych — Cd. wykładu 11
• Mogą prowadzić do naruszenia zasady nieuznawania przez prawo skrajnie niemoralnych preferencji. Pewne preferencje SA złe i nie powinny być zaspokajane, chociaż miałoby to doprowadzić do maksymalizacji dobrobytu społecznego.
• Rozwiązania proponowane przez efektywność ekonomiczną mogą być ewidentnie niesprawiedliwe
• Prymitywny instrumentalizm prawa
• Obowiązkiem sędziego nie jest służba rynkowi, ale rozstrzyganie czy rynek powinien mieć przewagę (zasady sprawiedliwości i słuszności)
• Istnieją dobra, wobec których nie można zastosować miary pieniężnej
Posner przyznał, że zasady tej nie można stosować konsekwentnie, gdyż ludzi traktuje się jak komórki organizacyjne — byłoby to sprzeczne z intuicją ludzi
• W znaczeni węższym - zakładamy że podmiotem stosowania prawa, a więc tym kto prawo stosuje są odpowiednie organy władzy publicznej
• W znaczeniu szerszym - zakładamy, że termin ten odnosi się do wszystkich podmiotów wykorzystujących swoje uprawnienia (także do osób prywatnych)
Częściej stosowane jest ujęcie węższe. W takim razie przez stosowanie prawa rozumiemy proces ustalania na podstawie norm prawa obowiązującego, konsekwencji prawnych pewnych faktów przy czym to ustalenie konsekwencji na charakter wiążący i dokonuje go organ władzy publicznej.
1. Sądowy
2. Kierowniczy
3. Administracyjny
Ad. 1 TYP SĄDOWY
Wzorcem jest stosowanie prawa przez sądy
• Podmiot stosujący prawo nie pozostaje w żadnym stosunku służbowym lub organizacyjnym wobec adresatów podejmowanych decyzji
• Nie jest osobiście zainteresowany w treść decyzji. Decyzje, które zapadają podejmowane SA na podstawie niezależnych od tego podmiotu reguł
NEMOIUDEX IN CAUSA SU A - nikt nie jest sędzią we własnej sprawie
• Podmiot stos. prawo jest wyposażony w odpowiednie kompetencje. Nie wynikają one z pozycji jaką ten organ zajmuje w systemie organów, ale z charakterystyki rozstrzyganych spraw lub stosowanych przepisów prawnych.
• Stosowanie to polega na ustaleniu konsekwencji prawnych faktów uznanych za udowodnione na podstawie obowiązujących norm prawnych => jest wiążące ERGA OMNES tzn. wobec wszystkich. Taki organ decyzyjny ma pewną swobodę działania (luz decyzyjny). Stopień luzu bywa zróżnicowany. Nie ma decyzji opartych na swobodnym uznaniu.
• Decyzje stosowania prawa podejmowane są w sytuacji:
- sporu
- nie ustalenia
Efekt
Decyzja stosowania prawa jest normą jednostkową i konkretną. Fakt ten nie wyklucza możliwości aby decyzja funkcjonowała w sposób analogiczny do tego w jaki funkcjonują normy generalne i abstrakcyjne. Taka decyzja służy stwierdzeniu zgodności lub niezgodności określonych faktów z regułami, które stanowią podstawę decyzji. Służy także ustaleniu konsekwencji prawnych, które z tego stwierdzenia wynikają na podstawie obowiązujących norm prawnych