Wykład 1
Psychologia jako nauka empiryczna
Nauka empiryczna to zdobywanie wiedzy za pomocą możliwych do sprawdzenia wyjaśnień.
Cechy metody naukowej
• Metoda naukowa jest empiryczna i polega na systematycznej i kontrolowanej obserwacji.
• Badacze kontrolują eksperyment i manipulują zmiennymi niezależnymi.
• Zmienne zależne to miary zachowania używane do określenia konsekwencji zmiennych niezależnych - badacz nie ma na nie wpływu.
• Opis badań jest obiektywny, pojęcia są wyjaśniane za pomocą definicji operacyjnych, a wszelkie dodatkowe własne przemyślenia powinny być wyjaśniane.
• Narzędzia naukowe są dokładne i precyzyjne, a miary fizyczne i psychologiczne powinny być trafne i rzetelne.
• Hipoteza to próbne wyjaśnienie zjawiska, sprawdzalne hipotezy zawierają jasno zdefiniowane pojęcia i odnoszą się do zjawisk obserwowalnych.
• Naukowcy zawsze są sceptyczni i podchodzą z ostrożnością do wyjaśnień, dopóki nie mają wystarczających dowodów.
Nienaukowe podejście opiera się na intuicji, co sprawia, że jest niekontrolowane. Wyniki prawdziwych badań bardzo często zaprzeczają naszym logicznym założeniom np. rozproszenie odpowiedzialności. Często również występuje zjawisko korelacji pozornej, kiedy to postrzegamy zjawiska jako powiązane, lecz naukowo nie są potwierdzone. Bez empirycznych badań nie możemy poddawać się intuicji.
Definicja operacyjna - konkretna definicja pozwalająca na zaklasyfikowanie danej obserwacji.
Bardzo ważna jest replikacja, czyli badania powinny być w stanie powtórzone z takimi samymi wynikami. Stanowi to duży problem.
Pomiar powinien być
• Trafny - mierzy to co ma mierzyć.
• Rzetelny - mierzy wiarygodnie i stabilnie, otrzymujemy podobne wyniki, które są powtarzane.
Hipoteza kołowa - zdefiniowane zdarzenie staje się swoim własnym wyjaśnieniem np. załamanie na giełdzie było spowodowane paniką ekonomistów.