1060441047

kontekście wielonarodowym będą dotyczyć wyłącznie przedsiębiorstw, a konkretnie korporacji transnarodowych (KTN).

Korporację transnarodową będziemy rozumieć jako rozbudowaną organizację, prowadzącą interesy w różnych krajach. KTN różnią się między sobą zarówno pod względem zasięgu geograficznego, jak i formy obecności na rynkach zagranicznych. Jako warunek minimalny zakwalifikowania przedsiębiorstwa do rodziny korporacji transnarodowych będziemy traktować prowadzenie sprzedaży produktów na rynkach poza granicami kraju, w którym znajduje się siedziba główna korporacji, a więc miejsce z którego się ona wywodzi.

KTN stały się znakiem czasu globalizacji i rodzajem organizacji międzynarodowych, które obecnie rozwijają się najbardziej dynamicznie i utwierdzają swoją wiodącą pozycję. Korporacje grają w erze globalizacji wiodącą rolę w kształtowaniu procesów gospodarczych, a w tym także w obszarze public relations. D. Verćić wskazuje, że wśród graczy na arenie międzynarodowej władza, inicjatywa, a także największe korzyści leżą po stronie korporacji.¹⁶ Wraz z postępującą globalizacją, deregulacją i prywatyzacją ich pozycja nadal będzie się umacniać się na tle rządów, czy organizacji pozarządowych. Według szacunków UNCTAD (Konferencja Narodów Zjednoczonych Do Spraw Handlu i Rozwoju) przed końcem ubiegłego tysiąclecia funkcjonowało około 39 tys. korporacji transnarodowych, kontrolujących 265 tys. organizacji powiązanych, z których największe zatrudniały ponad milion pracowników oraz odnotowywały przychody wielkości 200 mld USD i zyski rzędu 15 mld USD.¹⁷ Te liczby dobrze obrazują potęgę korporacji, które wyrastają na hegemonów zglobalizowanego świata.

Sto najpotężniejszych korporacji świata pod względem przychodu stanowi zaledwie 0,3% ogółu KTN lecz sprzedaje produkty wartości 25% całości sprzedaży korporacji na całym świecie.¹⁸ Wśród tych stu potęg gospodarczych znajdują się m.in. firmy Nesde oraz Samsung. Korporacje te są z punktu widzenia niniejszego opracowania szczególnie interesujące, ponieważ to ich praktyki PR będziemy badać w kolejnych rozdziałach. Nestle w rankingu „Global 500” magazynu Fortune z 2006 roku znalazło się na pozycji 53., a Samsung Electronics zajmował pozycję 46.¹⁹ Obie te korporacje znajdują się więc pośród ścisłej czołówki globalnych korporacji o największych przychodach.

¹⁶    The Global Public Relations Handbook..., K. Srirameshi (red.) i D. Verćić (red.), 2003, str. 479.

¹⁷    tamże.

¹⁸    Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, A. Żorska, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, str. 48.

¹⁹    http://monev.cnn.com/magazines/fortune/global500/20Q6/full list/ (stan z 13.08.2006)