czyli odwrotnie niż w tradycji chrześcijańskiej, bo co się robi przed wejściem do kościoła?
U: Zdejmuje się czapki i inne nakrycia głowy.
T: Tak, świetnie. Jeszcze chcę dodać, że przed wejściem na cmentarz żydowski, czyli kirkut zakłada się jarmułkę. Kirkut znajduje się na przykład przy ulicy Okopowej w Warszawie.
Prowadzący mówi o obiektach znajdujących się na innych zdjęciach - Pomnik Bohaterów Getta, naprzeciwko buduje się Muzeum Historii Żydów Polskich, które będzie przedstawiać historię Żydów polskich od średniowiecza po Drugą Wojnę Światową. Umschlagplatz - przy ulicy Stawki, stamtąd wywożono Żydów z getta do Treblinki wagonami bydlęcymi.
8. Diaspora (czas: 1 min.)
T: Czy wiecie co to znaczy diaspora?
U: Tak - jest to rozproszenie jakiegoś narodu poza granicami państwa.
T: Dokładnie tak. Powiedzcie mi, ilu jest mieszkańców Polski?
U: Około 39 milionów.
T: Tak, a jak myślicie, jak liczna jest Polonia zagraniczna? Ilu Polaków żyje na emigracji?
Uczniowie wahają się.
T: Około 20 min, czyli 1/3 naszego narodu. Najwięcej w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Niemczech, a ostatnio - w Londynie. Drugim takim narodem najbardziej rozproszonym po świecie są Żydzi, nawet w samym Izraelu żyje ich mniej niż w Stanach Zjednoczonych. Dlaczego ludzie emigrują z kraju?
U: W poszukiwaniu lepszego życia, lepszej pracy, lepszych warunków.
T: Tak, dlaczego jeszcze?
U: Są też uchodźcy polityczni.
T: Tak, a słyszeliście o emigracji marcowej w 68 roku?
U: Nie.
T: Władze komunistyczne z Gomułką i Moczarem na czele rozpętały nagonkę antysemicką w całym kraju, skutkiem czego była rosnąca wrogość całego społeczeństwa do tych ocalonych z Zagłady Żydów, którzy po wojnie osiedlili się w Polsce. Władze komunistyczne pozbawiły Ży-
13