Rachunkowość zarządcza w polskiej literaturze przedmiotu 79
Operacyjna rachunkowość zarządcza wspomaga kierownictwo jednostek niższego szczebla w podejmowaniu decyzji krótkookresowych, natomiast strategiczna rachunkowość zarządcza wspomaga naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa w podejmowaniu skomplikowanych decyzji strategicznych.
3. Rachunkowość zarządcza a controlling
W 1997 roku K. Zadora (1997, s. 230) napisał w swoim artykule: „Rachunkowość zarządcza nie jest controllingiem. Nie jest, bo kontrolowanie jest tylko jedną z pięciu funkcji zarządzania i w świetle przedstawionej przez autora definicji, jest pojęciem znacznie węższym od rachunkowości zarządczej”.
W literaturze przedmiotu od tego czasu można było spotkać różne poglądy na tę relację, a mianowicie:
- usługowa rola rachunkowości zarządczej wobec controllingu (baza informacyjna controllingu),
- rachunkowość zarządcza i controlling to dwa odrębne, autonomiczne systemy,
- rachunkowość zarządcza i controlling to ten sam system tylko różnie nazwany.
Rozbieżności w poglądach wynikają między innymi z odmiennych definicji contollingu, który jest traktowany bądź jako narzędzie (instrument) zarządzania, bądź jako system zarządzania, sterowania czy koordynacji. Zdaniem T. Kiziukiewicz (2003, s.275): „Różnica sprowadza się do ich filozofii - rachunkowość zarządcza ma pomóc w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych i osiąganiu celu od strony merytorycznej, a controlling od strony sprawnego funkcjonowania systemu zarządzania”.
W 2004 roku powstała Komisja Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Rady Naukowej Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, która stawia sobie za cel1:
- „przyczynianie się do rozwoju nauki i praktyki rachunkowości zarządczej w Polsce,
- promowanie rachunkowości zarządczej wśród członków SKwP poprzez uświadamianie jej kluczowej roli wr globalnej gospodarce (zarówno w zarządzaniu, jak i w procesie sprawozdawczości finansowej),
- zachęcenie do członkostwa w SKwP specjalistów rachunkowości zarządczej”.
Efektem prac Komisji jest między innymi określenie relacji między rachunkowością zarządczą a controllingiem. Stanowisko Komisji na ten temat zostało opublikowane w czasopiśmie Rachunkowość w marcu 2010 roku. Zdaniem Komisji (Sobańska , Szychta, Swiderska, Kabalski, 2010, s.61): „Z analizy koncepcji controllingu i koncepcji rachunkowości zarządczej wynika, że ich cele, zadania, stosow ane metody i techniki nie wykazują współcześnie różnic.
Informacje zaczerpnięte ze strony internetowej SKwP
http://www.skwp.pl/Komisja,Rachunkowości,Zarządczej,i,Controllingu, 102.html