1109144691

272 CZĘŚĆ CZWARTA

1.6. Zakończenie

Proponowane w poznańskim Zakładzie rozwiązania resocjalizacyjne sprawiają, że zdecydowana większość nieletnich opuszczających tę placówkę uzyskuje kwalifikacje zawodowe oraz kończy szkołę. Podkreślić przy tym należy, że progresja w zakresie kompetencji edukacyjnych jest udziałem całej populacji nieletnich przebywających w Zakładzie. Symptomatycznym jest również to, że nieletni będąc wychowankami Zakładu, na ogół nie popełniają kolejnych czynów karalnych. Natomiast czyny popełnione przez nich w tym okresie z reguły nie mają poważnego charakteru. Wiąże się to z pozytywnymi zmianami w zachowaniu nieletnich, choć często proces ten zachodził powoli. Podkreślić przy tym należy, że mimo wysiłków kadry ukierunkowanych na kształtowanie u nieletnich postawy indywidualnego zaangażowania i partycypacji w proces resocjalizacji, u znaczącej ich części przeważa wyraźnie gratyfikacyjne nastawienie i konformistycznie zorientowana postawa wobec obowiązujących w Zakładzie reguł. Internalizacyjne deficyty szczególnie wyraźnie dają się obserwować w okresach pobytu nieletnich poza Zakładem, w ramach udzielanych urlopów i przepustek. Jest to jednak problem o szerszym charakterze. Dotyczy bowiem bardziej kwestii systemowych rozwiązań problemu resocjalizacji nieletnich, aniżeli sprawnościowych aspektów działania pojedynczego zakładu poprawczego. Uzasadnioną bowiem wydaje się teza, że na poziomie opisywanych rozwiązań mikrosystemowych funkcjonowanie zakładu poprawczego może być ocenione pozytywnie. Bogactwo resocjalizacyjnej oferty, adekwatność wewnętrznych procedur, kwalifikacje i merytoryczne kompetencje kadry, czy wreszcie osadzenie w środowisku lokalnym, to zwykle mocne strony tej instytucji. Jej główną słabością zdaje się być brak funkcjonalnej, organizacyjnej i metodycznej korelacji pomiędzy instytucjonalnie ukonstytuowanymi działaniami resocjalizacyjnymi, a opartym o samostanowienie okresem readaptacji nieletnich do warunków funkcjonowania w środowisku otwartym. Można postawić tezę, że to niedomaganie w istotny sposób rzutuje na całościową ocenę funkcjonalnej sprawności zakładu poprawczego, choć przecież nie leży po stronie jego sprawczych potencjałów.

Bibliografia

Bonstigl J. J., Szkoły jakości. Wprowadzenie do Total Quality Management w edukacji, Warszawa 1999.

Czapów Cz., Wychowanie resocjalizujące, Warszawa 1978.

Frąckowiak P., Kierunki rozwoju resocjalizacji w polskich zakładach dla nieletnich, Poznań -Środa Wlkp. 2006.

Frąckowiak P., Uwarunkowania skuteczności rozwiązań resocjalizacyjnych w perspektywie poznawczej pedagogiki społecznej, w: P. Frąckowiak (red.), Funkcje pedagogiki społecznej czasu teraźniejszego (mitu, wolności i młodej demokracji), Próby i Szkice Humanistyczne 2010, T. 4 (2).

Frąckowiak P., Wybrane uwarunkowania skuteczności oddziaływań resocjalizacyjnych

w warunkach zakładu poprawczego, w: T. Sołtysiak, A. Latoś (red.), Działalność profilaktyczna i resocjalizacyjna w środowisku otwartym, instytucjach wychowawczych, poprawczych oraz karnych, Bydgoszcz 2010.

Frąckowiak T., Obywatel Urle i inni. Struktura społeczna ukrytego wymiaru świata,

w: W. Ambrozik, T. Frąckowiak, S. Wawryniuk (red.), Pamięć i obecność społeczna, Poznań 1994.

Goffmann E., Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańsk 2007.

Górski S., Metodyka resocjalizacji, Warszawa 1985.

Jundziłł I., System wychowawczy, systemowe wychowanie, w: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1997.

Lewin A., System wychowania a twórczość pedagogiczna, Warszawa 1989.