gdzie wektor 'prędkości kątowej oj jest taki sam dla wszystkich punktów bryły i określa chwilową prędkość kątową w płaszczyźnie prostopadłej do osi chwilowego obrotu o kierunku określonym przez oj. W kartezjańskim układzie współrzędnych, którego początek leży w środku masy i który porusza się z bryłą mamy
Vk ~ £kimUixm, r — r0 = a^ej, oj - c^ej, (35)
gdzie £kim jest symbolem permutacyjnym. Współrzędne £j, w przeciwieństwie do wektorów bazy nie zmieniają się w czasie.
Dowód związku (34) jest oparty na obserwacji, że kinematyka bryły sztywnej wynika całkowicie z kinematyki trzech dowolnie wybranych punktów, nie leżących na jednej linii
prostej. Ponieważ ich odległości nie ulegają zmianie mamy | |||
ki - r2l |
— |
const ==> (ri — r2) • (fi — r2) = 0 (fi - f2) = 0J12 x (n - r2), | |
In _r3l |
const => (ri - r3) • (fi - f3) = 0 (fi - f3) = oj\3 x (n - r3), |
=»• | |
kż - r3| |
const =» (r2 - r3) • (f2 - f3) = 0 (f2 - f3) = <*>23 x (r2 - r3). |
— | |
Eliminacja prędkości z |
tych trzech związków prowadzi do zależności |
<*>13 x (n - r3) - oj 12 x (ri - r2) = oj23 x (r2 - r3),
lub po przekształceniu
(<*>i3 — <*>12) x ri + {oj\2 — 0J23) x r2 + (<*>23 — <*>13) x r3 = 0. (36)
Ten związek zachodzi dla dowolnego wyboru ri,r2,r3 tylko wtedy, gdy
<*>12 = <*>13 = <*>23 =: oj. (37)
gdzie wektor oj jest niezależny od wyboru punktu. Wynikiem jest wzór (34). Pęd p i kręt k bryły sztywnej są określone wzorami
p = J prdV = Mi0, (38)
k = J pr x rdV = ro x p+ p (r - ro) x [u>x (r - r0)] dV,
L>
gdzie wykorzystano fakt redukcji względem środka masy. Ostatnią całkę można przekształcić następująco
p (r - r0) x [u;x (r - r0)] dV =
— / p [(r - r0) • (r - r0) <*> - <*>• (r - r0) (r - r0)] dV = Joj,
12