38 Halina Soczówka, Sylwia Krajewska
Tabela 1. Porównanie cech rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej
Cecha |
Rachunkowość finansowa |
Rachunkowość zarządcza |
Cel główny |
Zaspokojenie potrzeb informacyjnych odbiorców zewnętrznych |
Zaspokojenie potrzeb informacyjnych odbiorców wewnętrznych |
Użytkownicy informacji |
Głównie zewnętrzni: akcjonariusze, urzędy skarbowe, urzędy statystyczne, banki i potencjalni inwestorzy |
Głównie wewnętrzni: zarząd przedsiębiorstwa i kierownicy funkcjonalnych komórek organizacyjnych |
Podstawa |
Jest regulowana prawnie przez ustawę 0 rachunkowości, kodeks handlowy, prawo spółek, prawo podatkowe, a także przepisy Komisji Papierów Wartościowych, ministra finansów oraz standardy międzynarodowe 1 krajowe. Jej prowadzenie jest obliga- |
Nie jest uregulowana prawem. Prowadzenie rachunkowości zarządczej nie jest obligatoryjne, a zależne od przedsiębiorstwa. W pewnym stopniu opiera się ona na danych rachunkowości finansowej, lecz sposób wykorzystania tych danych zależy od potrzeb kierownictwa przedsiębiorstwa i od jego problemów decyzyjnych |
Zasady wyceny |
Wykorzystuje się jednolite zasady wyceny wynikające z przepisów |
Wykorzystuje się różne zasady wyceny |
Cechy infor- |
Zachowuje wymagane cechy dokładności, rzetelności, wiarygodności, ciągłości, sprawdzalności danych liczbowych |
Jest zorientowana na istouiość i szybkość pozyskiwania danych. W zależności od celu mogą one mieć |
Wymiarcza- |
Informacje ex post, przedstawiające dane o zaszłościach gospodarczych |
Informacje ex antę, a także przeszłe. Proces podejmowania decyzji wiąże się z przyszłością, dlatego ważniejsze są wariantowe projekcje przyszłych przychodów, kosztów i wyników |
Częstotliwość informacji raportowanych |
Obowiązuje ścisła periodyzacja: rok, kwartał, miesiąc |
Częstotliwość informacji nie jest ściśle określona i ich przygotowywanie dostosowane jest do potrzeb |
Mierniki infor- |
Głównie dane wartościowe (także ilościowe naturalne) |
Dane jakościowe, ilościowe i wartoś- |
Rodzaj kontroli |
Kontrola zewnętrzna (biegli rewidenci, urzędy skarbowe), a także wewnętrzna |
Kontrola wewnętrzna dotycząca efektywności i skuteczności realizacji podjętych decyzji na podstawie różnych kryteriów i mierników |
rnogi formalne |
Sprawozdania finansowe mają jednolitą formę i muszą być ujawniane, a także publikowane |
Sprawozdania wewnętrzne mają dowolną formę i mogą być sporządzane według ośrodków odpowiedzialności |
Stopień slanda- |
Podlega międzynarodowym standardom i normom akceptowanym przez praktykę |
Nie podlega standardom |
Źródło: W. Gabrusewicz, A. Kamela-Sowińska, II. Poetschke, Rachunkowość zarządcza, PWE, Warszawa 2001, s. 33.