1300740164

Inwentaryzacja w świetle metod badania... 191

jednakże warunek ten wypływa z zasady istotności¹⁷ (dotyczy drobnych sald, których koszty uzgodnienia przekraczałyby związane z tym korzyści)¹⁸.

Inwentaryzacja drogą weryfikacji następuje w wyniku samokontroli prowadzonej przez kompetentny personel (pracowników działu księgowego) poprzez porównanie danych z ksiąg rachunkowych z odpow iednimi dokumentami i weryfikację realnej wartości tych składników. Obejmuje ona¹⁹:

-    środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, i grunty,

-    należności sporne i wątpliwe, a w bankach również należności zagrożone,

-    należności i zobowiązania wobec osób nieprowadzących ksiąg rachunkowych,

-    należności i zobowiązania z tytułów publicznoprawnych,

-    inne aktywa i pasywa nieobjęte inwentaryzacją drogą spisu z natury lub za pomocą uzgodnienia salda, a także te aktywa i pasywa, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe.

Przeprowadzenie weryfikacji sald winno zostać potwierdzone stosowną adnotacją na właściwych kontach, a także protokołem²⁰.

Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacją, sporządzają również jednostki, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. W pozostałych jednostkach funkcję inwentarza spełnia zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienia sald kont ksiąg pomocniczych sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. Pozycje inwentarza sporządzonego przez jednostki, które nie prowadziły uprzednio ksiąg rachunkowych, powinny stanowić odpowiedniki lub rozwinięcia poszczególnych pozycji bilansu otwarcia²¹. Ustawa o rachunkowości normuje również okresy przechowywania dokumentów m.in. inwentaryzacyjnych. Zgodnie z jej zapisami dowody księgowe i dokumenty inwentaryzacyjne przechowuje się w siedzibie zarządu lub oddziału (zakładu) jednostki w oryginalnej postaci, w ustalonym porządku dostosowanym do sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w podziale na okresy sprawozdawcze, w sposób pozwalający na ich łatwe odszukanie. Roczne zbiory dowodów księgowych i dokumentów inwentaryzacyjnych oznacza się określeniem nazwy ich rodzaju oraz symbolem końcowych lat i końcowych numerów w zbiorze. Dokumenty inwentaryzacyjne podlegają

¹⁷ Ibidem, art. 8, ust. 1.

^IX Magielski W., fryga J., Inwentaryzacja rozrachunków, „Rachunkowość - Inwentaryzacja”, Warszawa 2003, s. 104.

¹⁹    Ustawa o rachunkowości, art. 26, ust. 1, pkt 3.

²⁰    Paczuła C., Inwentaryzacja drogą weryfikacji, „Rachunkowość - Inwentaryzacja”, Warszawa 2003, s. 108.

²¹    Ustawa o rachunkowości, art. 19.