1437212029

WARSZTATY 2005 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie

Tabela 4.4.

Wielkość pH i skład chemiczny wód w zbiorniku obok rekultywowanego wy robiska w Wesolówce

Table 4.4.

pH values and waters Chemical composition in water of the reservoir near reclamated excavation _in Wesolowca_

Parametr	Data badania
	5.05.99.	27.10.99.	28.09.00.	13.05.03.	25.03.04.
_PH_	7,65	6,95	7,30	6,53	6,30
mg/dm^3
Na*	69,20	151,04	102,30	103,45	157,50
K*	7,50	13,12	10,00	15,20	19,80
NO,	0,50	0,21	0,14	0,21	<0,01
Cl	56,74	92,20	62,06	28,37	35,46
S04^2'	147,32	186,61	160,48	286,40	483,51

4.4. Wykorzystanie odpadówpowęglowych do rekultywacji terenówpogórniczych - monitoring środowiska

Gospodarcze wykorzystanie odpadów powęglowych oraz/lub ich składowanie wymaga monitoringu na każdym etapie, zarówno samych odpadów jak i stanu środowiska w miejscach zastosowania (Bojarska i Bzowski 1997; Bzowski 2000; Bzowski i Bojarska 2003). Monitoring związany z wykorzystaniem powinien obejmować, właściwości fizykochemiczne odpadów powęglowych, w szczególności zawartości substancji organicznej, siarczków i węglanów. Natomiast miejsca wykorzystania powinny być objęte monitoringiem zanieczyszczeń wód podziemnych i powierzchniowych. W przypadku składowania odpadów karbońskich koniecznie jest prowadzenie monitoringu zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 roku w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz.U. Nr 220, poz. 1858).

5. Wnioski

Badania kaibońskich odpadów powęglowych z kopalni ..Bogdanka" wykorzystanych do różnych zastosowań na wielu etapach wietrzenia wykazały że:

-    w czasie wietrzenia tych odpadów następuje dezintegracja ziarnowa, czego efektem jest wzrost ilości frakcji ziarnowych poniżej 4 mm, a proces ten powoduje naturalne zagęszczanie odpadów, wzrost ich gęstości nasypowej oraz prawdopodobnie zmniejszenie przepuszczalności wody.

-    pod względem mineralogicznym zmiany wietrzeniowe zachodzą stosunkowo wolno i obserwuje się wzrost ilości chloiytów, illitu i niekiedy kaolinitu, a spadek zawartości skaleni oraz minerałów mieszanopakietowych,

-    zagęszczanie tych odpadów ogranicza powstawanie siarczanów na drodze wietrzenia (utleniania) siarczków żelaza, ale nie powoduje ograniczenia wymywania z nich chlorków i sodu,

-    w wyciągach wodnych z odpadów^: o różnym czasie wietrzenia, spadek wartości pH oraz wzrost stężenia siarczanów potwierdza fakt chemicznego, a być może i biologicznego utleniania pirytu,