1060440750

Laboratorium podstaw techniki eksperymentu

Pomiary pośrednie to takie, w których otrzymuje się wartości innych wielkości związanych funkcjonalnie z wielkością mierzoną i znając zależność funkcjonalną oblicza się wielkość mierzoną. Przykładami pomiarów pośrednich jest pomiar rezystancji przez pomiar amperomierzem natężenia prądu płynącego przez rezystor i woltomierzem napięcia na rezystorze, pomiar energii elektrycznej na podstawie pomiarów napięcia, prądu i czasu, pomiar induk-cyjności cewki przez pomiar napięcia i natężenia prądu przy przepływie prądu stałego i zmiennego.

Odmianą pomiarów pośrednich są pomiary wykonywane metodą złożoną, w których wartość wielkości mierzonej wyznacza się przez rozwiązanie układu równań algebraicznych opisujących układ pomiarowy związany z wielkością mierzona. Przykładem pomiaru złożonego jest pomiar rezystancji wewnętrznej akumulatora lub baterii przez pomiar napięcia na znanym obciążeniu.

Do realizacji pomiarów używa się przyrządów pomiarowych. Najczęściej przyrząd pomiarowy składa się z kilku bloków połączonych ze sobą w sposób przedstawiony na rys. 1. 2. Ze względu na sposób przedstawienia wyniku pomiaru przyrządy pomiarowe dzielą się na cyfrowe i analogowe. W przyrządach cyfrowych wynik jest przedstawiany bezpośrednio w postaci liczbowej a w przyrządach analogowych odczyt realizowany jest przez ustalenie położenia wskazówki względem podzielni z naniesioną podziałką.

Rys.1.2. Schemat przyrządu pomiarowego

W pomiarowych przyrządach analogowych zwanych często miernikami analogowymi wskazania są funkcją ciągłą wielkości mierzonej. Podzespół miernika, w którym następuje odchylenie wskazówki pod wpływem wielkości mierzonej nazywa się ustrojem pomiarowym. Część ruchoma tego ustroju nosi nazwę organu ruchomego. Znane są różne ustroje pomiarowe, np. magnetoelektryczne, elektromagnetyczne, elektrodynamiczne, ferrodynamiczne, elektrostatyczne, indukcyjne różniące się fizyczną zasadą działania, budową i właściwościami metrologicznymi. O tym jaki jest typ ustroju pomiarowego miernika informuje symbol ustroju, zgodny z normą PN-92/E-06501, umieszczany jest przez wytwórcę w widocznym miejscu najczęściej na podzielni miernika.

Wartość W wielkości mierzonej określa się ze wzoru:

W = W-—    (1.1)

a_mm

gdzie:

W_n - górna wartość zakresu pomiarowego miernika a - wskazanie w działkach

a_mdX - liczba działek na końcu zakresu pomiarowego

Przy odczytywaniu wskazania miernika analogowego obserwator, w celu uniknięcia błędu paralaksy, powinien patrzeć prostopadle do podzielni. Dużym udogodnieniem jest zaopatrzenie miernika w lustro pod szczeliną usytuowaną wzdłuż podzielni - obserwator powinien