Podatność ekonomiczna dotyczy wartości przedmiotów przewozu. Ładunki o wysokiej wartości jednostkowej mają wysoką podatność transportową (np. sprzęt RTV AGD, biżuteria). Udział kosztów transportu w finalnej cenie dobra jest niewielki. Natomiast ładunki o niskiej wartości jednostkowej (np. żwir, piasek, kamienie) charakteryzują się niską podatnością transportową, a koszty transportu stanowią znaczący element kosztu jednostkowego danego dobra (Neider 2012).
Z uwagi na kryterium specjalnej grupy ładunków można wyróżnić podatność unikatową. Cechą charakterystyczną tej grupy ładunków jest ich bardzo niska podatność transportowa. W celu przemieszczania wymagane są nadzwyczajne środki ostrożności, ponieważ przedmiotem przewozu są przedmioty dziedzictwa narodowego lub inne o unikatowym znaczeniu (Neider 2012). Ponieważ proces transportowy stanowi poważne zagrożenie dla fizycznego stanu tych przedmiotów, do jego realizacji wykorzystuje się specjalnie przystosowane środki transportu.
Z uwagi na zachowanie się ładunku w różnych fazach transportu (załadunek, wyładunek lub przeładunek z jednego środka transportu na drugi) można mówić
0 podatności ładunkowej. Procesy załadunku i rozładunku są analogiczne z technicznego punktu widzenia, ale załadunek charakteryzuje się wyższym stopniem trudności i większą pracochłonnością. W zależności od stopnia mechanizacji czynności załadunku i rozładunku, czynności te mogą charakteryzować się (Markusik 2009):
- brakiem mechanizacji (zapełnienie środka transportu odbywa się wyłącznie przy udziale pracy ludzkiej),
- częściową mechanizacją (praca ludzka jest częściowo zastąpiona odpowiednią maszyną),
- kompleksową mechanizacją (większość czynności podstawowych oraz uciążliwych z fizycznego punktu widzenia wykonywanych jest przy użyciu maszyn),
- automatyzacją (praca ludzi ogranicza się do nadzoru i monitoringu, natomiast czynności załadunku i wyładunku wykonywane są przez różnego rodzaju maszyny i urządzenia).
Przemieszczanie rzeczy nie może odbywać się bez angażowania środków transportowych. W zależności od gałęzi transportu mogą to być samochody, samoloty, statki czy pojazdy kolejowe. Dla sprawnej realizacji zleceń niezbędne jest podjęcie także dodatkowych czynności, stąd definicja procesu transportowego zakłada, że jest to zamknięty ciąg czynności, których celem jest sprawne przemieszczanie ładunków (Koźlak 2008). W każdym procesie transportowym występują czynności załadunkowo-wyładunkowe i przewozu.
Najważniejszym elementem procesu transportowego jest proces przewozowy, jednocześnie określany jako najprostszy proces transportowy. Składa się z załadunku, fizycznego przewozu i rozładunku dóbr przy czynnym (pojazd w ruchu)
1 biernym (postój pojazdu) udziale środków transportowych.
10