Temat 7 i 8 : PIEC
MÓZGU, UKA
AD SIATKOWATY
26. Ola Glas- pytania 1-3 29. Przemek Krysiak- pytania 10-12
27. Agnieszka Sosnówka- pytania 4-6 30. Paulina Widłak- pytania 13-15
28. Agnieszka A
ach -pytania 7-9 31. Paulina Miazga- pytania 16-18
1. CZ
ÅšCI SKA
ADOWE PNIA MÓZGU, WYMIENIĆ STRUKTURY.
·ð Wzgórze
·ð Podwzgórze
·ð Åšródmózgowie
·ð Most
·ð RdzeÅ„ przedÅ‚użony
2. FUNKCJA PNIA MÓZGU.
·ð kontroluje istotne dla życia odruchy (oddychanie, tÄ™tno, Å›linienie, kaszel, poÅ‚ykanie, żucie, odruch
wymiotny, kichanie, wydzielanie potu, mruganie)
·ð kontroluje motorykÄ™ przewodu pokarmowego
·ð znajdujÄ… siÄ™ tu jÄ…dra nerwów czaszkowych, które unerwiajÄ… narzÄ…dy gÅ‚owy i szyi oraz niektóre
narządy wewnętrzne
·ð steruje oÅ›rodkami ruchowymi w rdzeniu krÄ™gowym (twór siatkowaty, część zstÄ™pujÄ…ca)
·ð odpowiada za procesy uwagi i stan czuwania, zapewnia pobudzenie kory mózgu (wstÄ™pujÄ…ca
część tworu siatkowatego)
·ð modyfikuje gotowość mózgu do reagowania na bodz
ce
·ð reguluje stan snu i czuwania
·ð zawiera podkorowe oÅ›rodki wzrokowe i sÅ‚uchowe
·ð specyficzne jÄ…dra wzgórza odbierajÄ… informacje i przekazujÄ… je do okolic kory mózgowej oraz
otrzymujÄ… z tych okolic korowych informacje zwrotne (integracja informacji czuciowych i
ruchowych)
·ð podwzgórze wpÅ‚ywa na czynność endokrynnÄ… przysadki, reguluje czynnoÅ›ci popÄ™dowe
(odżywianie, picie, termoregulacja, zachowania seksualne, agresja, poziom pobudzenia),
utrzymuje homeostazę, koordynuje działanie autonomicznego układu nerwowego, układu
dokrewnego oraz limbicznego
3. POA
OŻENIE RDZENIA PRZEDA
UŻONEGO, Z CZYM S
SIADUJE, CHARAKTERYSTYCZNE STRUKTURY W
RDZENIU PRZEDA
UŻONYM. J
DRA RDZENIA PRZEDA
UŻONEGO
·ð PoÅ‚ożenie rdzenia przedÅ‚użonego: rdzeÅ„ przedÅ‚użony jest najbardziej z tyÅ‚u poÅ‚ożonÄ… częściÄ…
mózgowia.
·ð Z czym sÄ…siaduje: RdzeÅ„ przedÅ‚użony sÄ…siaduje z rdzeniem krÄ™gowym i mostem.
·ð Charakterystyczne struktury w rdzeniu przedÅ‚użonym: Na brzusznej powierzchni rdzenia
przedłużonego uwypuklają się piramidy, stanowiące skupienia włókien dróg korowo-
rdzeniowych. Z boku piramid widoczne są oliwki. Głównym składnikiem każdej z oliwek jest
jądro oliwkowe dolne. Na grzbietowej powierzchni rdzenia przedłużonego zaznacza się
przyśrodkowo leżące jądro smukłe i bocznie położone jądro klinowate. Dochodzą do nich
wypustki centralne komórek rzekomo jednobiegunowych znajdujących się w zwojach
rdzeniowych. W obrębie rdzenia przedłużonego znajdują się jądra czterech nerwów czaszkowych.
Most znajduje się z przodu rdzenia przedłużonego (zwanego też opuszką).
·ð JÄ…dra rdzenia przedÅ‚użonego:
üð JÄ…dro oliwkowe
üð JÄ…dro smukÅ‚e (przyÅ›rodkowo poÅ‚ożone)
üð JÄ…dro klinowate (bocznie poÅ‚ożone)
üð JÄ…dro rdzeniowe nerwu jÄ™zykowo-gardÅ‚owego (IX)
üð JÄ…dro rdzeniowe nerwu bÅ‚Ä™dnego (X)
üð JÄ…dro rdzeniowe nerwu dodatkowego (XI)
üð JÄ…dro rdzeniowe nerwu podjÄ™zykowego (XII)
4.Położenie mostu, z czym sąsiaduje, charakterystyczne struktury w moście. Jądra mostu.
- Most wraz ze śródmózgowiem i rdzeniem przedłużonym tworzą tylną część pnia mózgu;
- most znajduje siÄ™ z przodu opuszki;
- jądra mostu znajdują się między włóknami nerwowymi o różnym pochodzeniu i przeznaczeniu;
- kora mózgu przesyła impulsy do jąder mostu, a te do móżdżku.
Struktury w moście:
1) jądra nerwów czaszkowych  trójdzielnego (V), odwodzącego (VI), twarzowego (VII) i
słuchowego (VIII)
2) jądra przedsionkowe, w liczbie czterech, umieszczone bezpośrednio pod dnem komory czwartej,
współdziałające z narządem równowagi w utrzymaniu równowagi;
3) ciało czworoboczne, należące do układu słuchowego;
4) twór siatkowaty mostu, regulujący procesy czuwania;
5) jÄ…dra szwu, uczestniczÄ…ce w regulacji snu.
5.Położenie śródmózgowia, z czym sąsiaduje, charakterystyczne struktury w śródmózgowiu. Jądra
śródmózgowia.
- Śródmózgowie składa się z: pokrywy, nakrywki śródmózgowia i konarów mózgu.
- Sąsiaduje z podwzgórzem i mostem.
Struktury w śródmózgowiu:
- wzgórki pokrywy śródmózgowia;
- istota szara środkowa;
- ciało kolankowate przyśrodkowe;
- jÄ…dro czerwienne;
- istota czarna;
- konar mózgu;
- szew;
- twór siatkowaty;
- jÄ…dra nerwu III;
- jÄ…dro Westphala- Edingera;
- wodociąg mózgu.
Jądra śródmózgowia:
- jądro czerwienne (ośrodek ruchowy);
- jądra dwóch nerwów: okoruchowego (III) i bloczkowego (IV).
6.Wymień nerwy czaszkowe- numeracja, nazwa. Funkcja każdego nerwu czaszkowego. Wybrane
objawy uszkodzeń nerwów czaszkowych.
Nerwy czaszkowe:
1) Nerwy przekazujące informacje z telereceptorów (tj. pobudzane przez bodz
ce ze z
ródeł odległych
od organizmu). Są to: nerw węchowy (I), nerw wzrokowy (II), nerw ślimakowy (część słuchowa
nerwu statystyczno- słuchowego- VIII).
2) Nerwy unerwiające mięśnie gałki ocznej- okoruchowy (III), bloczkowy (IV) i odwodzący (VI).
3) Nerw trójdzielny (V), o przewadze funkcji czuciowych, (Nerwy: oczny, szczękowy, żuchwowy.;
unerwiają skórę twarzy, błony śluzowe jamy ustnej i nosowej, opony mózgu i zębodoły).
4) Nerw pośredni- część czuciowa nerwu twarzowego (VII), przewodzący impuls czucia smaku.
5) Nerw twarzowy (VII) o przewadze funkcji ruchowych- unerwiający mięśnie mimiczne twarzy.
6) Nerw przedsionkowy (część statyczna nerwu statyczno- słuchowego  VIII), biorący udział w
mechanizmach utrzymania równowagi ciała.
7) Zespół trzech nerwów: językowo- gardłowego (IX), błędnego (X) i dodatkowego (XI). Nerwy te
mają wspólne ośrodki w tylnej części pnia mózgu, unerwiają narządy wewnętrzne i niektóre
mięśnie poprzecznie prążkowane.
8) Nerw podjęzykowy (XII), unerwiający mięśnie języka.
7. Funkcje układu siatkowatego:
-reguluje temperaturę ciała i wpływa na neuroendokrynne czynności podwzgórza;
-ma zasadnicze znaczenie w procesach czuwania i snu;
-wpływa na funkcje motoryczne i aktywność odruchową mięśni;
-uczestniczy jako układ nieswoisty w przwodzeniu części impulsów czuciowych do kory,zapewniając jej
stan wzbudzenia i pośredniość odbioru wrażeń pod wpływem przekazywanych do jej obszarów
somatoczuciowych impulsacji czuciowych oraz odzdziałuje na impulsacje motoryczne;
-wpływa na podwzgórze i układ limbiczny oddziałując na zachowanie emocjonalne oraz na układ
immunologiczny organizmu.
8.Podłoże anatomiczne układu siatkowatego:
Podłożem anatomicznym układu siatkowatego jest twór siatkowaty ciągnący się porzez cały pień
mózgowy od rdzenia aż do przedniej części śródmózgowia.W pniu mózgowym wypełnia on przestrzeń
pomiędzy jądrami neuronów czaszkowych idrogami wstępującymi i zstępującymi.
9Jądra układu siatkowatego:
W MOŚCIE wyróżniamy:
-J
DRO SIATKOWATE MOSTU ;
-J
DRA SZWU ( zawierające neurony serotoninergiczne , odgrywające ważną rolę w powstawaniu snu o
nieszybkich ruchach gałek ocznych);
W OBR
BIE OPUSZKI :
-J
DRO WIELOKOMORKOWE ( Złożone z dużych wielobiegunowych neuronów uwalniających
acetylocholinÄ™);
-J
DRO środkowe opuszki .
Struktury o podobnych właściwościach funkcjonalnych:
-istota szara okołowodociągowa;
.jÄ…dro miejsca sinawego mostu;
.okolice nakrywy.
10. Receptory wysyłające informacje do układu siatkowatego:
- acetylocholina
- noradrenalina
- serotonina
- dopamina
11. Funkcje układu siatkowatego wstępującego:
- układ siatkowaty śródmózgowia przekazuje drogami nieswoistymi impulsy do kory mózgowej, w
wyniku których następuje wzbudzenie czynności bioelektrycznej kory
- odgrywa istotnÄ… rolÄ™ w utrzymaniu stanu czuwania i wzbudzeniu kory
- czynności układu siatkowatego wstępującego związane są głównie z procesami czucia, percepcji,
czuwania i zachowania świadomości.
12. Funkcje układu siatkowatego zstępującego:
- koordynuje ruchy
- kontroluje czynności odruchowe rdzenia kręgowego
- modyfikuje efekty efekty motoryczne kory mózgowej
- reguluje czynności życiowo ważnych ośrodków autonomicznych pnia mózgu, zwłaszcza ośrodka
oddechowego i ośrodków regulujących krążenie.
13. OBJAWY USZKODZENIA RAS ( AKTYWUJ
CY UKA
AD SIATKOWATY
ŚRÓDMÓZGOWIA)
Trwałe uszkodzenie prowadzi do nieodwracalnej utraty przytomności i śpiączki. Objawy takie występują
u zwierząt po poprzecznym przecięciu pnia pomiędzy wzgórkami blaszki czworaczej nakrywki w
preparacie mózgu izolowanego .
14. UKA
AD SIATKOWATY ZST
PUJ
CY:
" Koordynuje ruchy,
" Kontroluje czynności odruchowe rdzenia kręgowego,
" Modyfikuje efekty motoryczne kory,
" Kontrola podstawowych czynności życiowych,
" Regulacja napięcia mięśniowego,
Uszkodzenie tego układu prowadzi do zaburzeń wymienionych wyżej czynności.
15.Co to znaczy, że ukł. siatkowaty jest układem nieswoistym
US jest typowym układem nieswoistym , tzn, że pobudzenie jednego neuronu może bardzo łatwo się
przenieść na wiele innych neuronów US i odwrotnie- pobudzenia z wielu różnych struktur CNS mogą
aktywować ściśle określone obszary US.
16. Czym spowodowany jest i jaka jest istota zespołu zamknięcia?
nie z kserówek:
Zespół zamknięcia (ang. locked-in syndrome)  stan, w którym pacjent jest w pełni przytomny i
świadomy, lecz nie jest w stanie poruszać się z powodu całkowitego paraliżu niemalże wszystkich mięśni
szkieletowych. Jest to skutek uszkodzenia w obrębie pnia mózgu, w którym doszło do zniszczenia
brzusznej części mostu. Ze względu na dyskoordynację oddychania z napięciem strun głosowych
wydawanie jakichkolwiek dz
więków jest niemożliwe[1]. Jedyną możliwością porozumiewania się przez
chorego jest mruganie powiekami oraz poruszanie oczami, ponieważ zdolność do wykonywania tych
ruchów pozostaje zachowana. Poza tym nie dochodzi do uszkodzenia zdolności myślenia ani kojarzenia,
bo w przeciwieństwie do stanu wegetatywnego, wyższe struktury mózgowia pozostają w pełni sprawne.
Jakie są przyczyny zespołu zamknięcia?
·ð uraz mózgowia
·ð choroby ukÅ‚adu krążenia
·ð przedawkowanie leków
·ð zniszczenie komórek nerwowych, a w szczególnoÅ›ci ich osÅ‚onek mielinowych spowodowane
mielinozą środkową mostu powstałą na skutek szybkiego wyrównania hiponatremii
·ð udar krwotoczny lub niedokrwienny z powodu zamkniÄ™cia przepÅ‚ywu w tÄ™tnicy podstawnej
mózgu
17. Objawy uszkodzenia nerwów czaszkowych.
NERW I- W
CHOWY
·ð anosmia- brak odczuwania bodz
ców węchowych
NERW II- WZROKOWY
·ð jednostronna Å›lepota
·ð brak bezpoÅ›redniego odruchu z
renic na światło
·ð zanik nerwu wzrokowego (zwyrodnienie aksonalne)- przy ucisku
·ð przy wzmożonym ciÅ›nieniu wewnÄ…trzczaszkowym (guz)- obrzÄ™k tarczy nerwu wzrokowego
NERW III- OKORUCHOWY (krwiak pod- lub nadtwardówkowy)
·ð opadanie powieki
·ð podwójne widzenie (diplopia) przy spojrzeniu w stronÄ™ porażonÄ…
·ð trwale rozszerzona i sztywna z
renica
·ð porażona akomodacja
NERW IV- BLOCZKOWY
·ð niemożność obrotu gaÅ‚ki ocznej na zewnÄ…trz i osÅ‚abienie spojrzenia w dół
·ð pionowy zez rozbieżny, nasilajÄ…cy siÄ™ przy spojrzeniu ku doÅ‚owi
·ð pochylenie gÅ‚owy w celu wyrównania obrotu gaÅ‚ek ocznych na zewnÄ…trz
NERW V- TRÓJDZIELNY
·ð niedoczulica twarzy oraz bÅ‚on Å›luzowych jamy ustnej i nosowej
·ð porażenie wiotkie mięśni żwaczowych
·ð zbaczanie żuchwy w stronÄ™ porażonÄ…
·ð częściowa gÅ‚uchota na niskie tony (porażenie mięśnia napinacza bÅ‚ony bÄ™benkowej)
NERW VI- ODWODZ
CY
·ð zez zbieżny z niezdolnoÅ›ciÄ… do odwiedzenia oka
·ð poziome podwójne widzenie
NERW VII- TWARZOWY
·ð wiotkie porażenie mięśni wyrazowych twarzy
·ð zniesienie czucia smaku w 2/3 przednich jÄ™zyka
·ð wzmożenie wrażliwoÅ›ci na dz
więki
·ð porażenie Bella (wszystkie mięśnie wyrazowe twarzy)
NERW VIII- PRZEDSIONKOWO-ÅšLIMAKOWY
·ð nerw przedsionkowy- zaburzenia równowagi, zawroty gÅ‚owy i oczoplÄ…s
·ð nerw Å›limakowy- utrata sÅ‚uchu (gÅ‚uchota czuciowo-nerwowa)
NERW IX- J
ZYKOWO-GARDA
OWY
·ð utrata czucia smaku w tylnej 1/3 części jÄ™zyka
·ð nerwoból jÄ™zykowo-gardÅ‚owy
NERW X- BA

DNY
·ð jednostronne porażenie podniebienia miÄ™kkiego, gardÅ‚a i krtani po stronie uszkodzenia,
prowadzące do dysfonii, zaburzeń oddechu, dyzartrii oraz zaburzeń połykania
·ð znieczulenie gardÅ‚a i krtani prowadzÄ…ce do jednostronnego braku odruchu kaszlowego
NERW XI- DODATKOWY
·ð trudnoÅ›ci w obróceniu gÅ‚owy w stronÄ™ przeciwnÄ… do porażonej
·ð obniżenie ramienia, niezdolność do uniesienia barku po stronie porażonej
·ð porażenie krtani
NERW XII- PODJ
ZYKOWY
·ð poÅ‚owicze porażenie jÄ™zyka
·ð przy wysuwaniu jÄ™zyka zbacza on w stronÄ™ porażonÄ…
18. Struktury stanowiące układ nagrody oraz system czucia bólu.
UKA
AD NAGRODY
·ð drogi pnia mózgu- poczÄ…tek w tylnej części pnia mózgu (okreÅ›lona transmisja synaptyczna,
określony neuroprzekaz
nik  noradrenalina, serotonina, dopamina lub acetylocholina)
·ð przekaz
niki:
- NORADRENALINA (DROGI NORADRENERGICZNE)
- DOPAMINA (DROGI DOPAMINERGICZNE)
- SEROTONINA (DROGI SEROTONINERGICZNE)
- ACETYLOCHOLINA (DROGI CHOLINERGICZNE)
·ð SYSTEM KATECHOLAMINERGICZNY- drogi noradrenergiczne oraz drogi
dopaminergiczne, tzw. UKA
AD NAGRODY, czyli system sterujÄ…cy pozytywnymi emocjami
·ð DROGI NORADRENERGICZNE- z jÄ…der A1, A2 i A4 opuszki, A7 mostu oraz A6 mostu
(miejsce sinawe) do śródmózgowia i do podwzgórza. Część włókien do:
Øð pola przedwzrokowego
Øð ciaÅ‚a migdaÅ‚owatego
Øð przegrody
Øð korowych części ukÅ‚adu limbicznego
Øð okolicy przedczoÅ‚owej kory mózgowej
Øð czynnoÅ›ci motywacyjne, pobieranie pokarmu (USZKODZENIE  HIPERFAGIA),
procesy uczenia siÄ™
·ð DROGI DOPAMINERGICZNE- z jÄ…der A8, A9 i A10 Å›ródmózgowia, trzy ukÅ‚ady dróg:
Øð UKA
AD MEZOLIMBICZNY- z jądra A10 (pole brzuszne nakrywki) do podkorowych ośrodków
układu limbicznego- czynności motywacyjne
Øð UKA
AD MEZOKORTYKALNY- z jądra A10 (pole brzuszne nakrywki) do kory przedczołowej,
zakrętu obręczy, ciała migdałowatego i przegrody- reakcja organizmu na bodz
ce stresowe oraz
czynności ruchowe (schematy czynności ruchowych zgodne z aktualnym stanem motywacyjnym)
Øð UKA
AD MEZOSTRIATALNY- z jÄ…dra A9 (istota czarna) oraz A8 tworu siatkowatego
śródmózgowia do ciała prążkowanego- czynności ruchowe (inaczej nigrostriatalny  substantia
nigra  istota czarna)
·ð deficyt katecholamin- depresja
SYSTEM PRZECIWBÓLOWY
·ð DROGI SEROTONINERGICZNE- serotonina (5-hydroksytryptamina)
Øð jÄ…dra szwu (rdzeÅ„ przedÅ‚użony, most i Å›ródmózgowie) w linii Å›rodkowej pnia mózgu
Øð istota szara okoÅ‚owodociÄ…gowa (Å›ródmózgowia)
Øð przegroda
Øð pole przedwzrokowe
Śródmózgowie jest nadrzędnym ośrodkiem tłumienia bólu.
·ð regulacja wrażliwoÅ›ci organizmu na bodz
ce bólowe (drogi zstępujące do rdzenia kręgowego)-
jądra: przyolbrzymiokomórkowe i wielkie szwu
·ð czynnoÅ›ci uwagowe i emocjonalne (drogi wstÄ™pujÄ…ce do kory mózgu)
·ð deficyt serotoniny- depresja
ÅšRODKI HAMUJ
CE TRANSMISJ
SYNAPTYCZN
KATECHOLAMIN- neuroleptyki i
blokery hamujące dostęp amin katecholowych do receptorów(usuwają stan pobudzenia psychicznego np.
w schizofrenii)
ÅšRODKI POBUDZAJ
CE TRANSMISJ
SYNAPTYCZN
KATECHOLAMIN- nasilajÄ…
uwalnianie amin katecholowych w synapsach i utrudniajÄ… ich zwrotny wychwyt (amfetamina i
apomorfina, leki przeciwdepresyjne)
INNE PUNKTY UKA
ADY PRZECIWBÓLOWEGO:
·ð rdzeÅ„ krÄ™gowy  II i III blaszka Rexeda
·ð wzgórze  jÄ…dro brzuszne tylno  boczne (ból ostry, szybki) oraz jÄ…dra Å›ródblaszkowe (ból
piekÄ…cy, wolny)
·ð jÄ…dra siatkowate rdzenia przedÅ‚użonego i mostu (twór siatkowaty)  ograniczenie stanu
pobudzenia ośrodków rdzeniowych czucia bólu, modulacja odruchów nocyceptywnych
(bólowych), komponent emocjonalno  afektywny czucia bólu, stan wzbudzenia utrudniający
zaśnięcie