Wyrazy szeregów zbieżnych bezwarunkowo można dowolnie przestawiać nie powodując zmiany sumy szeregu S. Przestawianie kolejności wyrazów szeregu zbieżnego warunkowo pozwala otrzymać jako sumę nowego szeregu inną z góry zadaną liczbę ewentualnie szereg rozbieżny.
Wynika stąd. ze:
(i)
[(zh.^Ta- A zb.^a+) <=> zb.^Ja„|J => a„ = ^a~ + aj )
(2) |( zb.an A ib,^aj) V (rb.^T«„ A zb.^n/, j j => rb.^a,,
(3) (rb.^a,, A rb.^aj) => (warunkowo zb.^a„ V ib.^a„ j
W szeregu o wyrazach dodatnich (w przeciwieństwie do szeregu o wyrazach różnych znaków). łączenie wyrazów w grupy oraz zmiana kolejności składników, nie ma wpływu na zbieżność tego szeregu ani nie zmienia wartości jego sumy S.
Przykład
Poniższy szereg jest rozbieżny, gdyż ciąg sum częściowych (S„ ) przybiera na przemian wartość zero
(dia parzystej ilości wyrazów) oraz wartość jeden (dla nieparzystej ilości wyrazów).
00 n= 1
Łącząc wyrazy szeregu w nowe grupy (nowe składniki nowego szeregu) otrzymujemy dwa zbieżne szeregi o różnych sumach, wynoszących odpowiednio:
- dla parzystej ilości wyrazów: (1 - 1) + (1 - 1 )+... = O
- dla nieparzystej ilości wyrazów: 1 - (- 1 + 1)- (- I + 1) + ... = 1.
Zbieżność szeregów zapewnia zbieżność ich sumy, ale twierdzenie odwrotne nie zachodzi, gdyż: suma szeregów rozbieżnych może być szeregiem zbieżnym.
Szereg przemienny - jego składnikami są wyrazy na przemian dodatnie i ujemne. Zapisujemy go wzorem: Z(—l)w • o,, lub Z(—1)” 1 * an dla an ■ o,,** > O.
Szereg geometryczny - jego składnikami są wyrazy nieskończonego ciągu geometrycznego.
00
Zapisujemy go wzorem:
y al • qf”-1 = ax + a:g + axq1 + ... + a1qn~2 + ...
?i=i
gdzie: flj - pierwszy wyraz szeregu geometrycznego, ą - iloraz szeregu geometrycznego.
Szereg geometryczny X?7=l aj • qn~2 jest zbieżny dla \q\< 1 (posiada wówczas skończoną sumę S). Suma szeregu geometrycznego Sjest równa granicy /i-tej sumy częściowej S« ciągu geometrycznego.
dla \q\ < 1 dla |(/| > 1
n
S = lim S„ = lim y aA qn~x
11— CO II —CO Zmmi
11 = 1
CO
ai + atq + axq1 + ..■ + a1qn 1
Zastosowanie - np. przy zamianie ułamków dziesiętnych nieskończonych okresowych na zwykłe: 5,0(34) = 5 + 0,034 -ł- 0,00034 + ... = 5 + + ĆI2 ~b ^3 ~b •• •
0,00034 a2 cix 0,034 34 17
0,034 ~ap<?_°’01 3 S “ 1 - q = 0,99 = 990 = 495
© Copyright by Ewa Kędzi orczyk - 88 -
5, 0(34) = 5 + S = 5
17
495
w w w. ma tern atyka. sosno wiec.p I
+co v brak
~q