3236691676

3. MOŻLIWOŚCI KSZTAŁCENIA W LATACH OKUPACJI HITLEROWSKIEJ

Dzieje uczelni w okresie okupacji były ściśle związane z losami Warszawy. Oblężenie Warszawy w 1939 r. spowodowało poważne zniszczenia. W połowie listopada 1939 r. władze okupacyjne zarządziły zamknięcie wszystkich szkół wyższych w Warszawie. W następnych miesiącach różne komisje rzeczoznawców, w towarzystwie władz okupacyjnych odwiedzały laboratoria Politechnik konfiskując co bardziej cenne urządzenia.

Pomimo istnienia nakazu zamknięcia wszystkich uczelni na początku 1940 r. władze Politechniki uzyskały zgodę na przeprowadzenie egzaminów dyplomowych dla studentów, którzy przed rozpoczęciem wojny uzyskali absolutorium. Zgoda została cofnięta w maju 1940 r. nakazem przerwania wszelkich prac dydaktycznych, natomiast wyrażono zgodę na „utworzenie 9 zakładów badawczych dla celów praktycznych dla odbudowy gospodarki miasta”.

We wrześniu 1940 r. część uczelni została udostępniona trzem dwuletnim szkołom zawodowym o kierunkach: elektrycznym, metaloznawczo-odlewni-czym, budowlanym. Szkoły te działały do lata 1944 r. Władze okupacyjne zwracały baczną uwagę aby do szkół tych nie uczęszczali byli studenci PW.

W październiku 1941 r. władze Generalnej Guberni postanowiły na miejsce zakładów badawczych powołać szkolę techniczną typu wyższego niż średni, nadającą stopień inżyniera¹. Szkoła została otwarta w kwietniu 1942 r., jej dyrektorem został profesor Alfred Giittinger z Norymbergii. Zastępcą dyrektora (do spraw dydaktycznych) był profesor Kazimierz Drewnowski (były rektor PW), a po jego aresztowaniu i wywiezieniu do Dachau, jego obowiązki przejął w grudniu 1942 r. prof. B. Tołłoczko.

Władze Polski Podziemnej wyraziły zgodę na udział pracowników PW w tworzeniu PWST i prowadzenie zajęć dydaktycznych, mając na uwadze konieczność kształcenia młodzieży oraz przewidując możliwość dzięki utworzeniu PWST rozszerzenia konspiracyjnej działalności dydaktycznej.

Na Wydziale Budowy Maszyn PWST studiowało niejawnie 255 byłych studentów PW. Dziekanem Wydziału Mechanicznego był prof. B. Tołłoczko, kierownikiem Zakładu Badawczego Techniki Cieplnej prof. Bohdan Stefanowski. Wielu profesorów Politechniki prowadziło działalność dydaktyczną w konspiracji, prowadzono wykłady, seminaria, egzaminy i prace dyplomowe. Była to

18

1

Państwowa Wyższa Szkoła Techniczna (PWST).