Nitrogliceryna, C3H5(0N02}3- org aniczny z wiązek chemiczny. ester kwau azotowano i glicerolu, stosowany jako bardzo wrażliwy na udarzanla i Inne bodźca materiał wybuchowy oraz lek z grupy ni tuto w. rozszerzający naczynia krwionośna (głownie żylne) podawany w ostrych napadach choroby niedokrwiennej serca w celu przerwania bólu wieńcowego! l|. Wbrew nazwie potocznej nie jest związkiem nitrowym ATCiC 01 DA 02.
Nitrogliceryna rozkłada sig z wytworzeniem produktów gazowych: 4C3H5(0N0 2)3 -* GN2T + 10H2O1 + 12C02t +02t Własd wośd
Detonuje z prędkością 8000-8500 nys w rurach stalowych o średnicy 25 mm
Moi e detonować z mała prędkością 1500 -2000 m's Dula w rai li wość na bodźce mechaniczne: detonacja przy uderzeniu ciężarka 2 kg z wysokości 4 cm: niektórzy badacze donoszę o detonacji przy uderzeniu ciężarka 1 kg z wysokosd 2 cm
Nie ulega reakcji łańcuchowej podczas normalnej detonacji, przez co ma ograniczone zastosowanie
Po raz pierwszy została otrzymana przez włoskiego chemika Atcanio Sobrero w 184 7 r. Wybuchowosć tego związku spowodowała, że szybko zakazano jego wytwarz ania[potrzebne z rodło]. Popularność zdobyła dopiero dzięki wynalazkom dynamitu i żelatyny wybuchowej dokonanym przez Alfreda Nobla w latach sześćdziesietych XIX wieku. Otrz ymywana jest przez estryfikacje gliceryny mieszaninę nitrujące-Uproszczony zapis reakcji:
C3H5(OH)3 + 3HII03- C3H5(0N02>3 + 3 H20 Składnik materiałów wybuchowych np. dynamitu i prochów bezdymnych, a także żelatyny wybuchowej. Poniewaft ma właśdwośd rozpuszczalnika organicznego, dodatni bilans tlenowy (wybuchajec wytwarza pewne iloścłtlenu) oraz przy tych właściwościach jest materiałem wybuchowym stosuje sig je jako rozpuszczalnik lub dodatek do innych materiałów wybuchowych. Nitrogliceryna i pochodne środki se powszechnie stosowane jako leki (-* ni tuty) w chorobach układu kręcenia, w niedokrwiennej chorobie serca, gdyż powoduje gwałtowny rozkurcz mierni gładkich, z których zbudowane sg nacz ynia krwionośne, co powoduje obniż enie wysiłku serca, a także obniża powrot krwi żylnej do serca. Stosowana jest w formie 1% roztworu w etanolu - w większych stężeniach może być toksyczna.
0- |
0. JO-N |
cr^cr^ | |
1 | |
o + / -z |
Spis treści