produkowany w drobnych płytkach. Zawiera on przede wszystkim nitrocelulozę, nitroglicerynę lub trinitrocelulozę.-^palenie 1 g prochu czarnego powoduje powstanie 0,2—OjLl gazów prochowych, spalenie 1 g prochu bezdymnego analogicznie 0,7—0,8 1 gazów.-Gazy prochowe zawierają CO (30%), C02 (30%),N (14%), H (18%). W spłance.łuski..ittóra po uderzeniuiglicą_wybucha powodując zapłon naboju, znajduje się piorunian rtęci lub amonu (sinoksit).
Początkowo prędkość pocisJjji wystrzelonego z pistoletu sięga 200—1000 m/s. WTpislulecie maszynowym 300—600 m/s, w karabinie 1000 m/s. Ruch obrotowy nadawany pr262 gwint lufy odbywa się z prędkością około jednego obrotu na 20 cm lotu. Duża prędkość pocisków odpowiada dużej energii kinetycznej, tzw. żywej sile. Wiąże się to z dużą siłą przebijania i niszczenia. Energia ta jest proporcjonalna do masy pocisku i do kwadratu prędkdścirPóćiśId broni krótkiej mają początkową energię rzędu 6—30 N, broni długiej kilkanaście razy większą. Na skutek oporu powietrza i działania siły ciążenia prędkość lotu pocisku stopniowo maleje, a siła żywa pocisku zmniejsza się. Lot prostolinijny ulega zakrzywieniu i przybiera charakterystyczny kształt krzywej balistycznej.
1. Przestrzały ze zranieniami przenikającymi, w których mogą powstać: rana i otwór wlotowy, kanał postrzałowy, otwór i rana wylotowa.
2. Postrzały tzw. ślepe z tkwiącym w ciele pociskiem. Mogą się również zdarzać postrzały ślepe z przemieszczeniem pocisku w przypadku dostania się do jam ciała lub przeniesieniu pocisku z prądem krwi w naczyniach krwionośnych.
3. Postrzały z odbicia, tzw. rykoszetu. Są to obrażenia wywołane przez pocisk odbity, który zmienił swój lot i nie zachowuje prawideł lotu balistycznego. Do odbicia pocisku może także dojść wewnątrz ciała, a więc w obrębie kanału postrzałowego, np. na skutek odbicia od kości. Pocisk z rykoszetu, jeśli koziołkuje, może spowodować bardzo poważne uszkodzenia wewnętrzne o nietypowym wyglądzie.
4. Postrzały styczne mogą dawać smugowate otarcia skóry bez widocznej rany wlotowej i wylotowej. Uszkodzenia kontuzyjne polegają na obrażeniach wewnętrznych z przeniesienia energii pośrednio, a więc np. przez fragmenty ubrania, guziki itd.
Badanie sądowo-lekarskie uszkodzeń postrzałowych zmierza do odpowiedzi na następujące pytania opiniodawcze:
a. Jaki był kierunek lotu pocisku w ciele?
b. Jaki był kierunek strzału w stosunku do faktycznych okoliczności zdarzenia (z takiego kierunku padł strzał)?
c. Jaki był kaliber i rodzaj użytej broni?
d. Jaka była odległość strzału?
■>. Czy istnieją dane sądowo-lekarskie wskazujące na samobójstwo, /abójstwo (działanie ręki obcej) lub postrzał wypadkowy?
liki
Dokonując oceny odległości i rodzaju broni, należy wziąć pod uwagę nie tylko wyniki sekcji zwłok, ale także wyniki śledztwa dotyczące oględzin i badania pocisku oraz ubrania. Ważne jest zwłaszcza badanie odzieży w projekcji tych warstw i miejsc, które sąsiadują z otworami wlotowymi i wylotowymi. Fragment y ubrania powinny być także poddane badaniu w kierunku śladów biologicznych, t j. rozprysków krwi, tkanek, włosów, resztek kości itd. Tego rodzaju penetracja prowadzona warstwowo obejmuje następnie badanie samego kanału postrzałowi' (jo. Najogólniej ujmując, otwory wlotowe zazwyczaj są mniejsze od otworów i zranień wylotowych. Należy zauważyć jednak, iż zasada ta ma liczne wyjątki Na brzegach zranienia wlotowego bez względu na odległość strzału spotyka się:
a) .wewnętrzny rąbek zabrudzenia,
b) wewnętrzny rąbek otarcia naskórka, tzw. kontuzyjay.
Rąbek zabrudzenia jest następstwem otarcia na brzegach wlotu resztek sinąru, sadzy i cząstek metalicznych, jakie niesie ze sobą pocisk. Jeśli postrzałów jcsTwIele, ńp. .Omioijnaszy nowej, następuje oczyszczenie kolejnych pocisków l rąbek zaTąrudzenia może zanikać. Rąbek otarcia naskórka szerokości l i mm powstaje na skutek mechanicznego ocierania naskórka przez wnikający pocisk. Według niektórych autorów tego rodzaju otarcie jest wynikiem fali uderzeniowej, jaka powstaje na skórze w momencie zetknięcia pocisku ze skórą.
W postrzałach z pobliża w okolicy otworu wlotowego spostrzega się także rąbek osmalenia oraz różnepreanicy pole wbitych resztek nie spalonego prochu (drobin). Zaprószenia te są wynikiem bezpośredniego działania wysokiej temperatury, gazów prochowych i resztek drobin prochu spalonego (sadza) i nie spalonego Uszkodzenia wlotowe i wylotowe kształtują się charakterystycznie przy przenika niu pocisku w miejscach anatomicznych, w których przylegają kości płaskie, np. na czaszce. W obrębie kości powstają wówczas krąterowate otwory — mniejszy yyiotowy i większy wylotowy, kształtu okrągłego lub owalnego. Stożek krateru jesl zwrócony W lUtflUUKtT wlotu pocisku, a więc wyznacza miejsce natarcia pocisku Szersza podstawa jest zwrócona w kierunku wylotu (ryc. 4.18).
Ryc. 4.18. Uszkodzenia postrzałowe czaszki — wlot i wylot.
Otwór stożka we wlocie odpowiada dosyć dokładnie kalibrowi pocisku i pommi średnicy otworu może służyć do wstępnej identyfikacji broni (kaliber broni). Podczas powstawania tego rodzaju uszkodzeń działa zasada mechaniki naprężeń I pęknięć promienistych oraz okrężnych kości, zgodnie z wektorami rozkładu działających sił __- —..