3307664362

Wielodostęp stosowany byl nie tylko w systemach z podziałem czasu, lecz także w systemach wsadowych, w których nie tylko operator lecz także użytkownik miał możliwość tworzenia swojego zadania oraz kierowania jego wykonywaniem. Systemy takie określano mianem systemów zdalnego wprowadzania zadań. Zdarzało się, że poszczególne terminale mogły być umieszczone w znacznej odległości od systemu komputerowego, co wymuszało stosowanie różnego rodzaju połączeń (np. telefonicznych) oraz protokołów komunikacyj nych.

Realizacja wieloprogramowości wymagała rozwiązania szeregu ważnych problemów, do których należy przede wszystkim szybkie przełączenie procesora z jednego programu na drugi, a także ochrona kodu oraz danych poszczególnych programów umieszczonych jednocześnie w pamięci operacyjnej. Jako rozwiązanie tych problemów, w procesorach pojawiły się różne tryby pracy (uprzywilejowany oraz użytkownika), specjalne rejestry służące do szybkiego przełączenia procesora z jednego programu na drugi, mechanizmy ochrony obszarów pamięci a także rozwinięty system przerwań.

W trybie uprzywilejowanym, przewidzianym dla programów wchodzących w skład systemu operacyjnego, procesor mógł wykonywać wszystkie rozkazy, w tym rozkazy ochrony zasobów komputera. Natomiast dla programów użytkowych, pracujących w trybie użytkownika, określona grupa rozkazów była niedostępna. W ten sposób jedynie system operacyjny mógł zarządzać zasobami komputera oraz spełniać rolę monitora i arbitra dla programów użytkowych, które były wykonywane w nieuprzywilejowanym trybie użytkownika. Synchronizacja pracy różnych urządzeń wchodzących w skład komputera, pracujących równolegle i asynchronicznie, takich jak kanały WE/WY, pamięci dyskowe, drukarki itp. odbywa się dzięki systemowi przerwań.

Systemy operacyjne tamtego czasu były bardzo drogie. Np. opracowanie systemu operacyjnego OS/360 o rozmiarze 8 MB kosztowało firmę IBM 80 min dolarów. Mimo to w przeciągu tego dziesięciolecia został wykonany olbrzymi krok naprzód w rozwoju oprogramowania systemowego, oraz stworzono podwaliny dla współczesnych systemów operacyjnych.

1.2. Systemy operacyjne i globalne sieci komputerowe

Na początku lat 70. pojawiły się pierwsze sieciowe systemy operacyjne, które w odróżnieniu od wielodostępnych systemów operacyjnych, nie tylko pozwoliły na rozproszenie użytkowników, lecz także umożliwiły rozproszoną ochronę i obróbkę danych w wielu komputerach, powiązanych połączeniami elektrycznymi. Sieciowy system operacyjny z jednej strony wykonuje wszystkie funkcje lokalnego systemu operacyjnego, z drugiej charakteryzuje się szeregiem dodatkowych środków, pozwalających na współdziałanie z systemami operacyjnymi pozostałych komputerów w sieci. Moduły programowe

10