NIU 19
powoli. Mają nadmierną liczbę osób zatrudnionych i silne związki zawodowe, które bardzo mocno się angażują w walkę o obronę stanowisk pracy. To nadmierne zatrudnienie, będące „spadkiem" ustroju socjalistycznego, tworzy warunki do integracji pracowników i powoduje, że menedżerowie preferują podmiotowy model zarządzania.
W sektorze instytucji non profit również głównym celem jest utrzymanie zatrudnienia.
Uzasadnieniem dla tezy o dominacji modelu instrumentalnego są
kryteria, stosowane w rankingach firm. Przytoczę tu kryteria „Gazety Bankowej".
Redakcja „Gazety Bankowej"’ wytypowała w 1994 r. 21 najlepszych firm w Polsce, a w 1995 r. 24 firmy, kierując się wyłącznie w skaźnikami ekonomicznymi, takimi jak: dynamika przychodów, zysk, wypłacalność, udział eksportu, jakość produktów i usług, postęp w technologii itp.
„Financial Times" eksponuje w rankingach firm inne kryteria. Obok wskaźników ekonomicznych, takich jak wyniki finansowe, jakość wyrobów i usług bierze pod uwagę styl zarządzania, stosowane strategie, związki firmy z klientami, politykę personalną, przestrzeganie wymogów' ekologicznych.
Wskaźniki ekonomiczne eksponowane przez „Gazetę Bankową" nie są wyjątkiem. Podobnie czynią inne gazety, kluby i izby gospodarcze, dostarczając dowodów na to, że preferuje się instrumentalny model zarządzania.
Nieobecność kryteriów niematerialnych w zarządzaniu personelem jest zjawiskiem niekorzystnym i konfliktotwórczym. Ludzie wychowani w religii chrześcijańskiej mają świadomość godności, oczekują szacunku i kulturalnych form współpracy. Tych wartości oczekuje każdy człowiek, także ten który wykonuje najprostsze zadania.
Potrzeba zarządzania podmiotowego łączy się także z dośw iadczeniem „Solidarności" z 1980 roku, kiedy to ludzie podjęli pokojową walkę o prawa polityczne, ekonomiczne i socjalne całego społeczeństwa i tę walkę wygrali m.in. dlatego, że walczyli o wartości materialne i niematerialne.
Reformy ustroju gospodarczego zdezintegrowały społeczeństwo, bo związki zawodowe osłabły, a duża liczba przedsiębiorców i menedżerów realizuje zasadę homo economicus, posługując się instrumentalnym modelem zarządzania.
9 Najlepsze firmy w 199Ą i w 1995 r., „Gazeta Bankowa", Wydanie specjalne, grudzień
1994 i 1995-