44301 podstawy wiedzy oíukacji i por zaw stronap 71

44301 podstawy wiedzy oíukacji i por zaw stronap 71



3.7.    Liczba osób zatrudnionych

3.8.    Tendencje dominujÄ…cych zmian w zawodzie.

Moduł 4 - Zbiory informacji o zatrudnieniu, kształceniu, możliwościach awansu zawodowego:

4.1.    WyksztaÅ‚cenie wstÄ™pne (poziom kwalifikacji)

4.2.    Zawody udostÄ™pniajÄ…ce zatrudnienie

4.3.    Stanowisko w zakÅ‚adzie i status

4.4.    Katalog podstawowych wiadomoÅ›ci, umiejÄ™l noÅ›ci. sprawnoÅ›ci i nawyków

4.5.    Informacje o możliwoÅ›ciach dalszego ksztaÅ‚cenia w zawodzie i specjalizacji

4.6.    Uprawnienia zawodowe

4.7.    Alternatywy zatrudnienia

4.8.    Å¹ródÅ‚a dodatkowych informacji o zawodzie.

Zaproponowany, modułowy układ charakterystyki zawodowej

zapewnia elastyczność opracowywanym charakterystykom i ich dostosowanie do różnych celów i odbiorców. Niemniej jednak podstawę stanowi analiza stanowisk pracy. W opisie i analizie pracy podstawowe znaczenie ma problem zadań i czynności.

Kluczowym pojÄ™ciem w funkcjonalnej analizie pracy jesi zadanie rozumiane, jako akcja zmierzajÄ…ca do wyniku, tzn. osiÄ…gniÄ™cia celu. Zadanie ma wiÄ™c dwa elementy: akcjÄ™, której wykonania oczekuje siÄ™ od pracownika i jej rezultat, tj. cel, do jakiego ona zmierza. Zadania można odnosić do rzeczy, danych i ludzi. Tak wiÄ™c każda praca wymaga trojakich relacji: /. rzeczami, danymi i ludźmi.

Podstawy teoretyczne analizy zadaniowej oparte sÄ… na twierdzeniu, że szkoÅ‚a powinna uczyć aktualnych umiejÄ™tnoÅ›ci koniecznych do wykonywania danego zawodu. Celom tym sÅ‚uży wypracowanie formalnych treningów umiejÄ™tnoÅ›ci, popartych danymi i modelami wypracowanymi laboratoryjnie.

InnÄ… teoriÄ… przydatnÄ… w analizie pracy i zawodu jest psychologiczna teoria czynnoÅ›ci oraz koncepcja katalogowania czynnoÅ›ci. Wyróżnia siÄ™ w niej cztery podstawie rodzaje struktur: formalnÄ…, funkcjonalna, moralnÄ… i rnodalnÄ…â„¢. OczywiÅ›cie nie wszystkie rodzaje struktur sÄ… wymagane w każdej charakterystyce zawodowej.

Analiza pracy i zawodu powinna być dokonywana nie tylko z psychologicznego punktu widzenia. Mamy tutaj na uwadze teorię wiadomości, która stanowi podstawę analizy dydaktycznej zawodu. Służy ona do określania wiadomości sterujących zadaniami i czynnościami czło-

?n M. Mat erka, Treści przygotowania teoretycznego w strukturze czynności praktycznych. Wrocław 1972.

wieka, a także do ustalenia relacji między umiejętnościami zawodowymi a wiadomościami, które są niezbędne do prawidłowego wykonywania tych umiejętności. Ważne zatem jest prawidłowe sporządzenie katalogów wiadomości ogólnych i zawodowych oraz katalogów umiejętności, sprawności i nawyków potrzebnych do wykonywania pracy.

Socjologiczna analiza zawodu obejmuje przede wszystkim dominujÄ…cy ukÅ‚ad charakterystyczny dla wykonywanej pracy: czÅ‚owiek -» czÅ‚owiek czÅ‚owiek —? przyroda czÅ‚owiek —> dzieÅ‚o artystyczne czÅ‚owiek -> technika czÅ‚owiek —r system znaków.

Znajomość dominującego układu jest bardzo ważna przy opracowywaniu charakterystyki. Określa bowiem zakresy przygotowania i cechy pracownika.

W zwiÄ…zku z rosnÄ…cÄ… technizacjÄ… życia gospodarczego coraz wiÄ™kszego znaczenia nabiera analiza pracy i zawodu cd strony technicznej, tzn. w jaki sposób przedmiot pracy jest przeksztaÅ‚cany w procesie pracy oraz za pomocÄ… jakich narzÄ™dzi i maszyn. OczywiÅ›cie analiza technicz na bÄ™dzie miaÅ‚a różny zasiÄ™g i ważność, zależnie od tego czy bÄ™dziemy badać zawody przemysÅ‚owe, czy usÅ‚ugowe.

Odrębną grupę stanowi analiza fizycznych, psychicznych i społecznych warunków pracy.

Stojąc na gruncie w/w teorii możemy przystąpić do dobierania metod i sposobów analizy zawodu. Szczególnie przydatne będą przy sporządzaniu charakterystyk zawodowych następujące metody:

-    obserwacja procesów roboczych (np. „folograna" dnia pracy),

-    wartoÅ›ciowanie pracy (np. chrenometraż).

-    badanie wypadków,

-    analiza bÅ‚Ä™dów,

-    analiza wydajnoÅ›ci.

-    analiza dokumentacji istniejÄ…cej w zakÅ‚adach pracy, jednostkach ba-dawczo-rozwojowych, szkoÅ‚ach itp.,

-    opinie pracowników i ich zwierzchników na lemat pracy,

-    wywiady ze znawcami zawodów (np. mistrz w zawodzie, wybitny specjalista itp.).

Doświadczenia ostatnich lat w opracowywaniu charakterystyk zawodów na potrzeby programowania treści kształcenia zawodowego wskazują, że najwięcej cennego materiału informującego o zadaniach, czynnościach i kwalifikacjach zawodowych, uzyskiwano za pomocą skrupulatnie dobranej metody fotografii dnia pracy70. Przy obecnym swo-

K. Syrnela, ti. Bednarczyk. Modela oraz melody konstruowania charak-luryslyk zawodowych. Pedagogika Pracy, 1993. Nr 21/3.

71


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw stronaT 55 Podstawowe zadania zawodoznawstwa obejmujÄ…: -  &
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw stronad 65 W modelu niemieckim (wg Federalnego Urzędu Pracy w No
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw stronar 73 bodnym dostępie do nowoczesnej techniki metodę tę moż
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw stronav 77 się postępu liniowego, a raczej odnotowuje wzrost róż
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 87 właściwej pracy, grupa jest zdolna sama prowadzić pro
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 93 W oparciu o godność człowieka, można wyprowadzić zasa
podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 85 gnięciu celu, nadmierne oczekiwanie pomocy ze strony
44080 podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 95 wyków i opanowuje nowe, lepiej dopasowane do wł
19048 podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 89 3.    przerywanie, zastopowanie
19674 podstawy wiedzy o?ukacji i por zaw strona? 83 najbardziej naturalnym, a jednocześnie najtrudn

więcej podobnych podstron