niu głowy ku tyłowi przy opukiwaniu szczęki górnej w okolicy nosa. Odruchu tęgo nic wywołuje się u osób zdrowych, natomiast występuje on w obustronnych uszkodzeniach szlaków piramidony eh powyżej odcinka szyjnego rdzenia, np. w stwardnieniu zanikowym bocznym.
O ( i i u eh
r'0gÓU'k<>ZL‘<
-żuchwowy
Wartcnberg opisał również odruch rogów kowo-żuchwnw y: po dotknięciu rogówki żuchwa przesuwa sic w stronę przeciwną na skutek skurczu mięśnia skrzydła wbitego zewnętrznego; jest to odruch związany / nad-jądrowym uszkodzeniem nerwu \ .
Porażenie przedniego brzuśca mięśnia dwubrzuścowego oraz mięśnia żuchwowo-gnykowęgo ujawnia się niekiedy zwiotczeniem dna jamy ustnej po stronie porażenia. W porażeniu naprcżaeza podniebienia {m. tensor ze li palalini) nastąpić może obniżenie luku podniebienno-gardłowego, w podrażnieniu zaś mięśnia napreżaeza błony bębenkowej (m. tensor tympani) spostrzega sic niekiedy nadwrażliwość słuchową na głębokie tony.
Choroby uszkadzające n. V
Nerw trójdzielny może hyc zajęty w rozmaitych sprawach chorobowych i to zarówno jego gałąź czuciowa, jak i ruchowa. Najczęściej spotykamy się z objawami podrażnienia gałęzi czuciowej w postaci nerwobólu n. \ , który może być objawowy tzw. nerwoból wtórny :, lub też może występować jako samodzielna jednostka chorobowa bez uchwytnej przyczyny (tzw. nerwoból pierwotny), o czym będzie mowa później. Wszystkie sprawy chorobowe toc zące się w pobliżu zwoju Gabera lub w sąsiedztwie poszczególnych gałęzi n. trójdzielnego, jak np. nowotwory u podstawy mózgu, zapalenie opon. powodować mogą nerwoból n. V; tak samo ogniska umiejscowione w jądrze czuciowym tego nerwu, jak Lu bywa w stwardnieniu rozsianym lub w zapaleniu mózgu, mogą być tego przyczyną. Obok objawów bólowych stwierdza się wówczas zaburzenia czucia oraz osłabienie lub zniesienie odruchów spojówkowego i rogówkowego. W zespołach naprzemiennych zachodzić może porażenie gałęzi czuciowej nerwu Y po stronie ogniska i zniec zulenie jednej połowy twarzy w raz ze znieczuleniem błon śluzowych; z porażeniem połowiczym po stronic przeciwnej, tszkodzenie korzonka rdzeniowego n. Y. lub istoty galaretowatej Rolanda bywa nieraz przyczyną zaburzeń ze stron} tego nerwu; spostrzega się to w ja-mistości rdzenia przedłużonego, w której zaburzenia czucia na twarzy po stronie uszkodzenia ma ją niekiedy charakter rozszczepienny. przy czym ubytki czucia układają ic koncentrycznie w kierunku czoła dookoła punktu pomiędzy nosem a wargą górną w postaci pasm półokrągłych n t podobieństwo „listków cebuli"; obszar prz\ wargach i nosie unerwiony jest przez dogłowową odcinek jądra krańcowego parnia rdzeniowego i dalej kolejno na zewnątrz przez część środkową i doogonową tego jądra. Ma to być znamienne dla ośrodkowego zaburzenia czucia w zakresie n. W Półpasiec na twarzy przebiega przeważnie z objawami ze strony czuciowej gałęzi nerwu Y.
Guzy mostu oraz móżdżku, a zwłaszcza kąta mostowro-móżdżkowfcgc,
7 -- Diagnostyka chorób 97