V. Metody, formy i środki realizacji programu.
Specyfika edukacji uczniów z niepełnosprawnością intelektualną wymaga zastosowania metod pracy, które odpowiadają ich potrzebom i możliwościom. Podczas realizacji poniższego programu proponowane jest wykorzystanie następujących metod pracy:
• elementy metody ośrodków pracy
• metoda praktycznego działania
• pokaz,
• obserwacja
• metoda podpowiedzi fizycznych
• metody słowne.
Na szczególną uwagę zasługuje w przypadku uczniów1 wielorako niepełnosprawnych zasługuje metoda podpowiedzi fizycznych. U niektórych osób z niepełnosprawnością jest to jedyny sposób pozwalający, choćby w ograniczony sposób, brać aktywny udział w wielu czynnościach. Osoby z niepełnosprawnością sprzężoną ze względu na ograniczenia ruchowe spowodow ane zbyt duży m lub za małym napięciem mięśniowym mają bardzo mało okazji do samodzielnych doświadczeń.
Metoda ta polega na naprowadzaniu danej osoby na wykonanie określonej czynności poprzez bezpośrednie poruszanie jej kończynami. Odczuwa ona wówczas poprzez ruchy swojego ciała, w jaki sposób należy' tę czynność wykonać. Uczenie wykonywania czynności tą metodą nie znaczy, że wykonujemy te czynności za ucznia. Terapeuta jest fizycznie czynnikiem sprawczym, ale jednocześnie dziecko uczestniczy w tych działaniach odczuwając własnym ciałem wzór tego mchu.
Systematyczne powtarzanie schematu mchowego może prowadzić do tworzenia śladów' pamięciowy ch w ośrodkowym układzie nerwowym, co daje szansę, aby dany mch został powtórzony w przyszłości.
Środki dydaktyczne:
Podstawowym środkiem dydaktycznym jest „Książka kucharska dla dzieci", której autorką jest Joanna Krzyżanek. Zawiera ona krótkie, wprowadzające w temat zajęć opowiadania oraz przepisy kulinarne. Do realizacji treści programu niezbędne jest zabezpieczenie odpow iednich narzędzi, sprzętów kuchennych. Do najważniejszych należą: mikser, różnego rodzaju naczynia, możliwość korzystania z lodówki, piekarnik. Na każde zajęcia należy także zgromadzić odpowiednie artykuły spożywcze. W trakcie zajęć można prezentować także zdjęcia, rysunki przedstawiające różne artykuły spożywcze.
Formy pracy
• zbiorowa zindyw idualizowa,
• zbiorowa
VI. Wskazówki metodyczne.
Biorąc pod uwagę poziom funkcjonowania osób z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym i znacznym, wychowanie i nauczanie tych uczniów' pow inno być procesem zintegrowanym, całościowym, opartym na wielozmysłowym poznawaniu świata. Działania edukacyjne w placówkach specjalnych skierowane są na zaspokajanie specyficznych potrzeb edukacyjnych tych osób. W całym procesie edukacyjnym konieczne jest dostosowywanie wymagań do możliwości psychofizycznych uczniów. Ważne jest, aby zauważać naw et niewielkie postępy, nagradzać za zaangażowanie a nie wymierne efekty'.
U dzieci z MPD występują najczęściej w różnym nasileniu zaburzenia napięcia mięśniowego, niedowłady kończyn, zaburzenia zbomości ruchów . Osoby takie nie opanowują samodzielnie niektórych umiejętności ruchowych w takim tempie jak rówieśnicy zdrowi, a często nie dzieje się tak nigdy. Każde dziecko, szczególnie niepełnosprawne potrzebuje pomocy dorosłych, by mogło się rozwijać. Potrzebuje ono rozbudzania spontanicznych dążeń do porozumiew ania się, działania, poznawania.