4130648364

Logistyk jutra pilnie poszukiwany

Rodowód logistyki

Termin „logistyka" wywodzi się ze sfery wojskowości, w której to dziedzina zwana logistyką od najdawniejszych czasów funkcjonowała jako teoria i praktyka gospodarki wojskowej, warunkującej powodzenie wszystkich operacji militarnych¹. W tym kontekście logistykę uprawiali starożytni Grecy i Rzymianie, a także niektórzy władcy na Dalekim Wschodzie. W sensie etymologicznym pojęcie „logistyka" wywodzi się z języka greckiego, na co wskazuje znaczenie takich słów jak:

—    logistike — sztuka kalkulowania,

—    logismos — liczenie, kalkulowanie,

—    logikos — nauka o regułach poprawnego myślenia,

—    logos — liczenie, rozum, słowo, myśl,

—    logiamos — obliczanie, rachunek, rozważanie,

—    legein — zbierać, liczyć, mówić.

W starożytnych Atenach logistek był urzędnikiem państwowym odpowiedzialnym za kontrolowanie finansów publicznych, za rozliczanie rachunków, głównie podatków oraz przedstawianie wniosków i niezbędnych analiz zwierzchnikom. Oprócz greki w języku łacińskim logica i logicus odpowiadają greckim logikos i oznaczają logikę — dziedzinę naukową zajmującą się sztuką poprawnego myślenia, precyzyjnego formowania myśli i dowodzenia twierdzeń. Francuskie logistique ma już wyraźnie odcień wojskowy i odnosi się do przedsięwzięć związanych z zakwaterowaniem, zaopatrywaniem i transportem (przemieszczaniem) wojsk.

W starożytnym Bizancjum terminu tego używano do określenia czynności obliczania żołdu oraz zaopatrywania wojsk. Prefekt legionów rzymskich, tzw. logistae, pełnił funkcję administratora wojskowego. W X w. cesarz bizantyjski Leontos VI napisał w języku greckim dzieło pt. Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej, w którym wyróżnił trzy nauki wojenne — strategię, taktykę i logistykę. Do zadań tej ostatniej zaliczył: „żeby żołd był wypłacany, wojsko odpowiednio uzbrojone i uszeregowane, wyposażone w działa i sprzęt wojenny, żeby potrzeby wojska były dostatecznie i w odpowiednim czasie zaspokojone, a każda wyprawa była odpowiednio przygotowana, tzn. teren i czas właściwie obliczone"².

Fundamentalne znaczenie logistyki w działaniach wojennych dostrzegł już w IV w. p.n.e. wielki wódz chiński Sun Tzu. W pracy pt. Sztuka wojenna³ zwrócił uwagę na konieczność zbilansowania potrzeb logistycznych wojny

57

1

K. F i c o ń, Ewolucja logistyki wojskowej na przełomie wieków, WIW, Warszawa 2013, s. 65-89.

2

Leontos VI, Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej, Wydawnictwo MON, Warszawa 1966.

3

S. T z u, Sztuka wojenna, Etiuda, Kraków 2009.