4130649012

Anna Ślósarz aslosarz@up.krakow.pl Instytut Filologii Polskiej Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN Kraków

Polonistyczne strony WWW: postmodernistyczna koncepcja przedmiotu

Edukacja XXI wieku realizowana jest w kontekście elektronicznych technologii oraz dynamicznie zmieniającej się struktury społecznej i zawodowej ludności. Oddalanie praktyki dydaktycznej od codziennych potrzeb i doświadczeń powoduje stresy zarówno nauczycieli, jak też uczniów oraz ich rodziców. Uczeń większość wiadomości zdobywa poza szkołą która z coraz większym trudem spełnia zadania edukacyjne, zwłaszcza formacyjne. Ważną rolę mają więc wortale edukacyjne, wśród nich polonistyczne. Ich struktura uwarunkowana jest możliwościami zastosowanych narzędzi komunikacyjnych, redefiniuje treści przedmiotowe z właściwych epoce industrialnej, modernistycznych (uporządkowanych, zamkniętych, jednoznacznych, osadzonych w tradycji) na charakterystyczne dla epoki informacji, postmodernistyczne: relatywistyczne, intuicyjne, eklektyczne, technologicznie wyrafinowane, ponadkulturowe [por. Morbitzer, 2005],

Przedmiot język polski nie jest tylko poznawaniem literatury i języka. W dobie dostępności informacji cele jego nauczania to opanowanie zasad skutecznej komunikacji w mowie i piśmie oraz interpretowania tekstów i ich różnorodnych, kulturowych kontekstów. Zenon Uryga określił pod koniec XX wieku cztery wymiary przedmiotu język polski: instrumentalny (zdobywanie narzędzi do uczenia się oraz uczestnictwa w życiu zbiorowości), historyczny (poznawanie dziedzictwa kulturowego), filozoficzno-społeczny (zdobywanie wiedzy psychologicznej, socjologicznej, poznawanie norm etycznych) i estetyczny (przeżywanie sztuki, rozbudzanie kreatywności) [Uryga, 1996, s. 15-30].

Według Bożeny Chrząstowskiej w nauczaniu polskiego ważne są: wielowymiarowość interpretacji, oryginalność, przeżycie estetyczne, wrażliwość odbiorcy (społeczna, indywidualna), własna skala wartości, uzdolnienia artystyczne, preferencje indywidualne [Chrząstowska, 2009, s. 17]. Kształcenie takich umiejętności wymaga poznania uzdolnień i potrzeb uczniów. Dlatego na lekcjach polskiego konieczne jest zindywidualizowane podejście nauczyciela do ucznia. Jest to wyzwanie edukacyjne, wynikające z koniecznej dla skutecznego uczenia personalizacji usług. Dlatego polonistyczne wortale współistnieją ze specjalistycznymi forami dyskusyjnymi (np. forum językoznawców, polonistyka.edu.pl). Administratorzy wortali zawsze umożliwiają użytkownikom kontakt, pozwalający na zdefiniowanie problemu. Nauczanie XXI w. polega bowiem na rozumieniu, a nie pamięciowym opanowywaniu powszechnie dostępnych informacji.

Elektroniczne bazy danych i Internet stały się dla uczniów nieformalnym środowiskiem rozwoju oraz narzędziem poznawania świata. Funkcje te pełnią poza kontrolą