Edward Radosiński
Jeżeli mamy dostęp do źródłowej dokumentacji księgowej, wówczas można podjąć trud „czyszczenia” obrazu sytuacji finansowej firmy poprzez eliminację operacji jednostkowych, incydentalnych, ważących na aktualnych wynikach firmy, ale które raczej nie powtórzą się w przyszłości. Czynność ta jest o tyle istotna, iż podstawą analizy finansowej jest prawidłowe rozróżnienie pomiędzy procesami czy też zdarzeniami o powtarzalnym charakterze od zdarzeń przypadkowych o charakterze sporadycznym, nadzwyczajnym.
W trakcie przygotowywania sprawozdawczości analitycznej wyliczane są indeksy wykorzystywane następnie w badaniach dynamicznych i strukturalnych. Badania dynamiczne mają na celu identyfikację podstawowych trendów zmian w kategoriach finansowych będących przedmiotem analizy. Z punktu widzenia analiz predyktywnych szczególnie istotne są badania strukturalne, gdyż to właśnie zastana struktura decyduje o dynamice procesów ekonomicznych. Po przeprowadzeniu badań dynamicznych i strukturalnych informacje o przedsiębiorstwie są poddawane badaniom porównawczym, których celem jest ocena efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa poprzez porównanie kategorii charakteryzujących sytuację gospodarczą firmy z wartościami, jakie uzyskały inne przedsiębiorstwa tej samej branży, wielkościami planowanymi lub wielkościami uznanymi za standardy dobrego gospodarowania. Rezultatem tych badań jest ustalanie odchyleń od wartości (planowanych, normatywnych) stanowiących podstawę porównań1.
Szczególnie cenne dla analiz porównawczych są raporty GUS „Wyniki finansowe przedsiębiorstw niefinansowych" oraz „Bilansowe wyniki finansowe podmiotów gospodarczych" zawierające informacje o wartościach podstawowych kategorii bilansowych i wynikowych oraz najważniejszych wskaźnikach finansowych obliczonych dla poszczególnych branż i typów przedsiębiorstw. Bardzo ważnym kompendium informacji o wskaźnikach sektorowych są publikacje Dudycza i Skoczylas [2007,2007a, 2008], 2010-10-26