Chemia • laboratorium
Geologia I rok, st. licencjackie
ćwiczenia nr 8
Jednym z możliwych kryteriów klasyfikacji reakcji chemicznych jest wymiana elektronów między reagentami. Reakcje zachodzące z wymianą elektronów między reagującymi atomami, cząsteczkami bądź jonami nazywane są reakcjami utleniania i redukcji. Proces utlenienia nieodłącznie wiąże się z procesem redukcji gdyż jeden atom pobiera elektrony od innego atomu, lub oddaje elektrony innemu atomowi, czyli obie te reakcje są ze sobą sprzężone.
Electron donor s* |
-4 |
Oxidized donor |
O |
CM- |
-Q> |
l_ |
Electron acceptor Oxidation |
U*v CU; ił»c*€« » * 11
.
Reduced
acceptor
Reakcje redoks mogą zachodzić poprzez bezpośrednie interakcje pomiędzy indywiduami chemicznymi pozwalające na bezpośrednie przekazywanie elektronów lub na elektrodach, które dostarczają elektronów (katoda) lub je pobierają (anoda).W reakcjach utleniania i redukcji (lub oksydacyjno-redukcyjnych) zachodzi zmiana stopni utlenienia co najmniej dwóch rodzajów atomów: utleniacza i reduktora
Cząsteczka lub jon, w którym występuje atom oddający elektrony (czyli zwiększający swój stopień utlenienia) nazywa się reduktorem (donor elektronów).
Cząsteczka lub jon, w którym występuje atom pobierający elektrony (obniżający swój stopień utlenienia) nazywa się utleniaczem (akceptor elektronów)
Stopień utlenienia pierwiastka jest to liczba elektronów jaką atom (bądź jon) danego pierwiastka mógłby przyjąć lub oddać gdyby utworzone wiązanie miało charakter czysto jonov/y. Pojęcie stopnia utlenienia jest często wielkością umowną (formalną). Sens fizyczny można mu przypisać jeśli mówimy o stopniu utlenienia prostego jonu np Cl', Mg".
Tabela i. Reguły określania stopnia utlenienia.
Forma pierwiastka |
Stopień utlenienia |
Wyjątki |
pierwiastki w stanie wolnym |
o | |
litowce |
♦i | |
berylowce |
+ 2 | |
fluor we wszystkich związkach |
-i | |
tlen w związkach np.. tlenki metali i niemetali, kwasy tlenowe |
-2 |
nadtlenki np.: H,0,: • i; ponadtlenkinp. KO,: -1/2; fluorek tlenu OF,: +2 |
wodór w związkach typu |
+1 |
wodorki metali np : LiH, CaH2; |