5038598726

Chemia • laboratorium Geologia I rok, st. licencjackie ćwiczenia nr 8

kwasy, zasady, sole, woda		tutaj stopień utlenienia wodoru wynosi -1
cząsteczki związków np. O,, NaCI, H2COv KOH	suma stopni utlenienia wszystkich atomów tworzących cząsteczkę jest równa zero	-
jony złożone np.: S06^J', FefCNk^1 ^2'	suma stopni utlenienia wszystkich atomów tworzących jon jest równa ładunkowi jonu	-

+1 +1    -1    +1    +1

\ t    ł    ł    +

2NaOH i Ci₂    ► Na Cl i NaCIO t H?0

t ł t tt t

2 0 +1 +1 2 2 Przykładowe stopnie utlenienia związków biorących udziałw reakcji redoks.

Substancje zawierające atom lub jon zdolny do pobierania elektronów (do ulegania redukcji, do zmniejszania stopnia utlenienia) nazywa się utleniaczami

Substancje zawierające atom lub jon zdolny do oddawania elektronów (do ulegania utlenieniu, powiększania stopnia utlenienia) nazywa się reduktorami

W reakcji utleniania i redukcji reduktor oddając elektrony ulega utlenieniu tzn. przechodzi z formy zredukowanej w formę utlenioną Utleniacz zaś pobierając elektrony ulega redukcji tzn przechodzi z formy utlenionej w formę zredukowaną. Np. w reakcji: C + 0₂ -> C0₂ tlen jest utleniaczem, bo przyjmuje elektrony od węgla, redukując się przy tym do jonów O², a węgiel reduktorem, bo oddaje elektrony i utlenia się, w tym przypadku do C²\ Każda reakcja chemiczna, w której zachodzi wymiana elektronów musi być zarówno reakcją utleniania jak i redukcji.

1

j...Cg.dP.kęii_[g.9Żn3_podzignć rLą.jr^gryBy.:

•    Zwykłe reakcje utleniania i redukcji, w których atomy pierwiastka (lub pierwiastków) pobierające elektrony i atomy pierwiastka lub pierwiastków oddające elektrony występują w różnych substancjach chemicznych np. reakcje roztwarzania metali w kwasach z utworzeniem jonów tych metali np

Zn + 2H² = Zn³ + H,t 3<Zu + 2NO3 + 8H‘ = 3CU²⁴ ♦ zNO" ♦ O

2

   Reakcje dysproporcjonowania (samoutleniania i samoredukcji), w których atomami pobierającymi jak i oddającymi elektrony są atomy tego samego pierwiastka, występujące w tej samej substancji chemicznej i na tym samym stopniu utlenienia np.:

3CIO = CIO³ + zCI zSjOj'^- = S²‘ + S₃Oji^ł‘

3

■ Reakcje utleniania i redukcji wewnątrzcząsteczkowej, w których atomy pobierające i oddające elektrony występują w tej samej cząsteczce, przy czym są to atomy różnych pierwiastków lub atomy tego samego pierwiastka lecz różniące się stopniem utlenienia