928100383

parametrami geotechnicznymi górotworu. Dokładne określenie parametrów geomechaiucz-nych jest istotne dla obliczeń wartości obciążeń, dlatego norma zaleca również określanie ich badaniami in silu.

Obciążenie obudowy powłokowej

Obciążenie charakterystyczne q* obudowy powłokowej przyjmuje się równe ciśnieniu górotworu na obudowę określonemu według modelu fizycznego, odpowiednio dobranego do istniejących lub przewidywanych warunków górniczo-geologicznych. Wartość wymuszonego przemieszczenia obudowy u_w przyjmuje się równą końcowemu przemieszczeniu radialnemu konuini wyrobiska, określonemu dla dobranego modelu

W normie [76] przewidziano dwa podstawowe modele obliczeniowe obciążeń: model ośrodka sprężystego.

—    model ośrodka trójfazowego (sprężysto-plastyczno-spękanego).

Przy^r wyborze modelu ośrodka operuje się kryterium głębokości krytycznej H_ir. Jest to głębokość, do której, w określonych warunkach po wykonaniu wyrobiska, górotwór zachowuje własności ośrodka sprężystego; dla tych warunków ma zastosowanie model ośrodka sprężystego. W kryterium głębokości krytycznej przyjęto założenie, że górotwór zachowuje własności sprężyste, gdy ciśnienie pierwotne nic przekracza 50% wytrzymałości górotworu na jednoosiowe ściskanie R, _e ( odpowiada to przyjęciu wartości współczynnika koncentracji naprężeń na ociosach wyrobiska równej 2.0). Poniżej tej głębokości zastosowanie ma model ośrodka trójfazowego — bliższe informacje o tym modelu zawarte są w podrozdziale 3 niniejszego artykułu.

Obciążenie obudowy sklepionej

Przyjmuje się następujące obciążenia obudowy' sklepionej [75]:

—    ciśnienie statyczne górotwom stropowe, ociosowe i spągowe, ciśnienie deformacyjne górotworu.

—    ciężar własny obudowy, ciśnienie iniekcyjne.

w przypadku sztolni hydrotechnicznych — dodatkowo ciśnienie wody wewnątrz wyrobiska

Obciążenia mogą występować w następujących przypadkach: równoczesne działanie ciężaru własnego obudowy i ciśnienia statycznego górotwom, równoczesne działanie ciężaru własnego obudowy i ciśnienia dcformacyjncgo górotworu, równoczesne działanie ciężaru własnego obudowy i ciśnienia imekcyjnego.

W przypadku sztolni hydrotechnicznych należy dodatkowo uwzględnić ciśnienie wody wypełniającej sztolnię.

410