° Opóźnione (w porównaniu z Europą Zachodnia i Polską) pojawienie się teatru w Rosji (zarówno ludowego, jak dworskiego) M. Pluchanowa wiąże z opóźnieniem procesów emancypacji jednostki, wyłonienia jej z kolektywu, z podporządkowaniem jednostki kolektywowi i państwu. (njuoxaHOBa).
° Otwarcie na zachód w XVII w. zaowocuje stopniowym przyswojeniem sobie przez Rosjan różnych form teatralnych.
° Rola Polski.